ELA, czyli ekonomiczny los absolwentów
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2025-08-01
Tegoroczne matury za nami, ale przed absolwentami jedna z kluczowych decyzji w życiu. Zanim wybierze się kierunek studiów, warto rozważyć wszystkie za i przeciw, a pomóc w tym może ELA. Czym właściwie jest?
Pod tym sympatycznym akronimem kryje się nazwa systemu monitorowania Ekonomicznych Losów Absolwentów. To narzędzie stworzone i wykonane na zlecenie Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego przez Ośrodek Przetwarzania Informacji – Państwowy Instytut Badawczy.
ELA dostępna jest pod tym adresem.
Jakie dane gromadzi ELA?
Badania prowadzone w ramach systemu ELA opierają się na danych z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i systemu POL-on. ELA od 2016 roku dostarcza dane na temat losów zawodowych absolwentów polskich uczelni. Dzięki temu rozwiązaniu możemy sprawdzić i porównać historie zarówno tych, którzy są tuż po studiach, jak i pracujących 5 lat po uzyskaniu dyplomu.
Tegoroczna edycja została rozszerzona o dane dotyczące wewnętrznej migracji absolwentów oraz ich aktywności zawodowej. Analizując dane w odpowiedni sposób, można ocenić, czy po ukończeniu wymarzonych studiów będziemy mogli liczyć na zatrudnienie w danej lokalizacji, a może – będziemy zmuszeni szukać go gdzie indziej.
Jedną z kluczowych ról przy wyborze studiów jest oczywiście wysokość przewidywanych zarobków. ELA pomaga także w tym zakresie, dostarczając danych o uposażeniu osiąganym przez osoby kończące określony kierunek studiów.
Co można sprawdzić?
W ELA możesz:
- sprawdzić rankingi kierunków,
- poznać zarobki absolwentów,
- sprawdzić wzrost wynagrodzeń,
- ocenić stabilność zatrudnienia,
- sprawdzić statystyki bezrobocia i czas szukania pracy.
Podstawowe dane dotyczące wysokości wynagrodzeń i ranking kierunków znajdują się w odnośniku na stronie głównej portalu. Bardziej szczegółowe informacje znajdują się w tzw. strefie eksperta.
Kto zarabia najwięcej?
Najwyższą medianę (wartość środkowa w zbiorze danych) średnich miesięcznych zarobków ze wszystkich źródeł absolwentów rocznika 2023 w pierwszym roku po dyplomie (studiów II stopnia lub jednolitych-magisterskich) uzyskali studenci Executive Master of Business Administration na Uniwersytecie Ekonomicznym we Wrocławiu. Studenci, którzy kończyli te studia w języku polskim, mogli liczyć na miesięczne dochody brutto w wysokości 21 895 zł. Absolwenci tego samego kierunku, ale prowadzonego w języku angielskim, na niewiele mniej, bo 20 179 zł.
W czołówce są też kierunki informatyczne (Politechnika Warszawska, Akademia WIT w Warszawie, Uniwersytet Warszawski), związane z górnictwem i geologią (Politechnika Śląska, Politechnika Wrocławska), ale i pielęgniarstwem (Warszawska Uczelnia Medyczna im. Tadeusza Koźluka).
Najniższe mediany wykazały natomiast kierunki związane z uczelniami artystycznymi: Intermedia, Rzeźba, Sztuka mediów, Architektura Wnętrz, Mediacja, Aktorstwo. Przyczyny takiego stanu mogą mieć różne przyczyny. Z jednej strony z pewnością wskazują na zapotrzebowanie na rynku w danych zawodach. Z drugiej strony, może też świadczyć o wyższym progu wejścia na drabinę zawodową i konieczność przebijania kolejnych szklanych sufitów, o co z pewnością nie jest łatwo tuż po studiach.
Czego jeszcze możemy się dowiedzieć?
Jak czytamy na stronie Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, do innego województwa najczęściej przeprowadzali się absolwenci z województw warmińsko-mazurskiego i dolnośląskiego. Było to odpowiednio niemal 44% i 36,2% kończących studia w tych regionach kraju.
Ekonomiczny balans migracji badany był także na dwóch innych wskaźnikach. Pierwszy z nich wskazuje różnicę w nominalnych zarobkach między absolwentami, którzy wyjechali z województwa, w którym się kształcili a tymi, którzy w nim zostali. Największy dodatni bilans nominalnych wynagrodzeń związany ze zmianą miejsca zamieszkania zanotowały osoby studiujące w województwie śląskim (po przeprowadzce do innego województwa mogli liczyć na zarobek większy o 1454,18 zł) oraz warmińsko-mazurskim (ci zyskali 1273,64 zł względem tych, którzy pozostali w tym województwie). Na przeprowadzce najbardziej „stracili” absolwenci z województwa dolnośląskiego (-345,02 zł), a bilans najbliższy zeru wystąpił w województwach zachodniopomorskim (0 zł) i podkarpackim (+15,70 zł).
Eksperci OPI PIB wyliczyli także, że absolwenci, którzy po studiach wyjechali z województwa śląskiego zarabiali w pierwszym roku po studiach o 22% lokalnych średnich zarobków więcej od tych, którzy pozostali na Górnym Śląsku. Wskazania bliskie zeru cechowały województwo zachodniopomorskie. Minimalnie gorzej pod zarobkowym kątem wyjazdów wyszli absolwenci z podkarpackiego, lubelskiego i opolskiego.
Co wpływa na decyzje absolwentów?
Rozpatrując dane zawarte w ELA, analitycy wskazują, że choć istnieje korelacja między skłonnością do migracji a wysokością zarobków, to nie jest ona bardzo silna. W opinii ekspertów czynniki pozaekonomiczne, takie jak więzi społeczne czy jakość środowiska pracy także mogą odrywać istotną rolę w podejmowaniu decyzji absolwentów. Nie bez znaczenia są też zróżnicowane w poszczególnych regionach kraju koszty życia. Warto pamiętać, że czasami nawet pomimo niższych wynagrodzeń w danym województwie będzie nas stać na więcej niż tych zatrudnionych w innym.
Podsumowując
Różne są kryteria wyboru wymarzonego kierunku studiów. Dla niektórych jest to chęć realizowania osobistych pasji czy rodzinnych tradycji. Niezależnie jednak od wszystkiego istotną rolę odgrywa czynnik ekonomiczny, a więc perspektywy na życie zawodowe po opuszczeniu murów uczelni. Jeśli nie podjęliśmy jeszcze decyzji, warto poświęć chwilę i zapoznać się z ELA.
Adam Utko (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Uwaga! Wszystkie treści i materiały zamieszczane na portalu zielonalinia.gov.pl,opracowywane przez grupę redakcyjną, mają charakter informacyjny. Redakcja portalu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były rzetelne i wiarygodne. Nie stanowią one wiążącej interpretacji przepisów prawnych.
Zobacz podobne artykuły:
Uczenie się celowe – klucz do rozwoju zawodowego Współczesny rynek pracy zmienia się niezwykle dynamicznie. Automatyzacja, rozwój nowych technologii, zanik tradycyjnych zawodów oraz rosnące znaczenie kompetencji miękkich sprawiają, że ciągłe uczenie się staje się nie tyle opcją, co koniecznością. W tym kontekście coraz większe znaczenie ma uczenie się celowe – świadomy, zaplanowany proces zdobywania wiedzy i umiejętności, który służy konkretnym celom zawodowym.
Urlop szkoleniowy, czyli sposób na pogodzenie pracy z nauką Raz uzyskane kwalifikacje zawodowe oraz zdobyte dzięki nim zatrudnienie nie zapewnią nam pracy do emerytury. W obecnych czasach musimy na bieżąco poszerzać swój zakres wiedzy, aby nie wypaść z rynku. Tylko jak pogodzić pracę z nauką? Rozwiązanie wskazuje Kodeks pracy.
Zatrudnianie cudzoziemców absolwentów polskich szkół policealnych Do legalnego zatrudnienia cudzoziemca, co do zasady, potrzebne są odpowiedni tytuł pobytowy oraz zezwolenie na pracę. Od tej zasady istnieją wyjątki. Są bowiem cudzoziemcy, którzy mogą wykonywać pracę bez zezwolenia na pracę. Czy do tej grupy zaliczają się absolwenci szkół policealnych? Odpowiadamy.
Jak wykształcenie wpływa na wymiar urlopu? [INFOGRAFIKA] Wymiar urlopu wypoczynkowego zależy od stażu pracy. A co ma z tym wspólnego poziom wykształcenia? Okazuje się, że sporo.
Zezwolenie na pobyt czasowy dla absolwentów polskich uczelni Cudzoziemcy, absolwenci polskich uczelni, którzy po zakończeniu nauki planują szukać pracy lub rozpocząć wykonywanie działalności gospodarczej w Polsce mogą w związku z tym ubiegać się o zezwolenie na pobyt czasowy. Co warto o nim wiedzieć? Na jaki okres jest udzielane takie zezwolenie? Odpowiadamy.
Nauka w szkole policealnej a status osoby bezrobotnej Zgodnie z przepisami ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy student studiów stacjonarnych nie może się zarejestrować w urzędzie pracy jako osoba bezrobotna. Co w przypadku ucznia lub słuchacza szkoły policealnej? Czy forma nauki ma znaczenie? Podpowiadamy.
Nauka da się lubić [WYWIAD] „Fizyka daje narzędzia do tego, by jak najwięcej świata zrozumieć” – mówi dr Tomasz Rożek, z wykształcenia fizyk, ale z zawodu dziennikarz naukowy. Ze znanym popularyzatorem nauki rozmawialiśmy m.in. o nauce, agencjach kosmicznych, systemie edukacji, Fundacji „Nauka. To lubię”, zagrożeniach płynących z sieci oraz filmie „Oppenheimer”. Zachęcamy do lektury.
Student (cudzoziemiec) a obowiązek posiadania zezwolenia na pracę Cudzoziemiec z kraju trzeciego, by legalnie pracować w Polsce powinien mieć tytuł pobytowy oraz zezwolenie na pracę. Od tej zasady są jednak wyjątki. Jest bowiem grupa cudzoziemców, którzy nie potrzebują zezwolenia na pracę. Zaliczają się do niej m.in. studenci. Jakie warunki powinien spełnić student (cudzoziemiec), by świadczyć pracę w Polsce bez zezwolenia na pracę? Odpowiadamy.
