Back

Zasiłek macierzyński 2023 – co powinieneś wiedzieć?

Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2023-07-17

Zmiany długości urlopów związanych z rodzicielstwem wprowadzone do Kodeksu pracy w kwietniu 2023 r. niosą za sobą również zmianę przepisów dotyczących zasiłku macierzyńskiego. Sprawdź, co się zmieniło w tym zakresie.

Urlop rodzicielski został wydłużony o 9 tygodni, a co za tym idzie - zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego przysługuje dłużej.

 

Okres zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego

Zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego przysługuje za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego. Wypłacany jest przez:

  • 41 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie,
  • 43 tygodnie – w przypadku urodzenia dwóch lub więcej dzieci przy jednym porodzie,
  • 38 tygodni – w przypadku gdy:
  • rodzina zastępcza (niezawodowa) przyjmie na wychowanie dziecko do lat 7 (lub do 10 lat, jeśli dziecko ma odroczony obowiązek szkolny),
  • osoba ubezpieczona przyjmie na wychowanie dziecko do lat 14 i złoży wniosek o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka.

Ze wskazanego wymiaru urlopu rodzicielskiego każdemu z rodziców dziecka przysługuje wyłączne prawo do 9 tygodni urlopu rodzicielskiego. Tego prawa nie można przenieść na drugiego z rodziców. Skorzystanie z urlopu rodzicielskiego w wymiarze co najmniej 9 tygodni oznacza wykorzystanie przez rodzica dziecka urlopu z wymienionej wyżej puli urlopu.

Oznacza to, że rodzice mogą się dzielić wymiarem zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego (odpowiednio np. 32, 34 tygodnie) na dotychczasowych zasadach, a pozostałe dodatkowe 9 tygodni urlopu może wykorzystać tylko jedno z ubezpieczonych rodziców.

 

Czytaj także: 5 zmian w Kodeksie pracy [INFOGRAFIKA]

 

Wysokość zasiłku macierzyńskiego

Jeżeli złożysz wniosek o zasiłek macierzyński za okres urlopu macierzyńskiego lub urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze (tzw. długi wniosek) do 21 dni po porodzie albo przyjęciu dziecka na wychowanie, zasiłek będzie wynosił 81,5 proc. podstawy wymiaru zasiłku.

Długi wniosek o zasiłek macierzyński nie może dotyczyć 9 tygodni urlopu rodzicielskiego dla drugiego z rodziców. Za tą część urlopu zasiłek zawsze wynosi 70 proc. podstawy wymiaru zasiłku.

Jeżeli nie wykorzystasz ani jednego dnia zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego w wysokości 81,5 proc. w pierwszym roku życia dziecka (na podstawie długiego wniosku), będzie Ci przysługiwać jednorazowe wyrównanie zasiłku do 100 proc. podstawy wymiaru zasiłku. Jednorazowe wyrównanie będzie wypłacane na wniosek uprawnionego rodzica. W takiej sytuacji zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego wyniesie 70 proc. podstawy wymiaru zasiłku.

Z zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego można skorzystać jednorazowo albo można go podzielić maksymalnie na 5 dowolnych części. Ostatnia część urlopu może przypadać najpóźniej do końca roku, w którym dziecko skończy 6 lat, a w przypadku dziecka przyjętego na wychowanie odpowiednio 7, 10 i 14 lat.

 

Wysokość zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu ojcowskiego

Ubezpieczony ojciec dziecka ma prawo do 2 tygodni zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu ojcowskiego. Musi je wykorzystać do:

  • dnia, w którym dziecko skończy 12 miesięcy, albo
  • dnia, w którym minie 12 miesięcy od uprawomocnienia się postanowienia o przysposobieniu dziecka, jednak nie dłużej niż do dnia, w którym dziecko skończy 14 lat.

Za okres urlopu ojcowskiego ojcu przysługuje zasiłek macierzyński w wysokości 100% podstawy wymiaru zasiłku.

 

Czytaj także: O zmianach w przepisach prawa pracy cz.1 [WYWIAD]

 

Wniosek

Podstawą do ustalenia zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego jest wniosek o zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego oraz pozostałe niezbędne dokumenty.

Formularze stanowiące podstawę do wypłaty zasiłku macierzyńskiego to: ZUR, ZAM, Z-15a, Z-15b, ZAS-24, Z-3a, ZAS-5, ZNp-7. Nowe wzory formularzy są dostępne na www.zus.pl oraz na PUE ZUS.

 

Szczegółowych informacji w tym zakresie udziela Zakład Ubezpieczeń Społecznych

 

Katarzyna Sędziak (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)

Źródło:

Ustawa z dnia 9 marca 2023 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw.

Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

Ustawa z dnia z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy.

www.zus.pl


Udostępnij na Facebooku
Udostępnij na Twitterze
Uwaga! Wszystkie treści i materiały zamieszczane na portalu www.zielonalinia.gov.pl, opracowywane przez grupę redakcyjną, mają charakter informacyjny. Redakcja portalu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były rzetelne i wiarygodne. Nie stanowią one wiążącej interpretacji przepisów prawnych.

Zobacz podobne artykuły:

  • 29.11.2023

    Zmiana warunków zatrudnienia na wniosek pracownika
    Pracownicy mają prawo do wnioskowania do pracodawcy o zmianę rodzaju umowy o pracę na umowę na czas nieokreślony. Kiedy takie prawo przysługuje i jakie obowiązki wobec tego ma pracodawca? Podpowiadamy.

  • 24.11.2023

    Na jakie świadczenia może liczyć ojciec opiekujący się dzieckiem?
    Ojcowie również mają prawo do płatnego zasiłku macierzyńskiego i rodzicielskiego z ZUS. Sprawdź, jakimi uprawnieniami ojcowie muszą podzielić się z matką, a które przysługują wyłącznie ojcom.

  • 17.11.2023

    Czy kobieta w ciąży może wycofać wypowiedzenie umowy o pracę?
    Kodeks pracy przewiduje szczególną ochronę zatrudnienia kobiet w ciąży. Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę takiej pracownicy, a w niektórych przypadkach umowa, która uległaby rozwiązaniu w okresie ciąży, zostaje przedłużona do dnia porodu. Co w przypadku, jeśli to pracownica składa wypowiedzenie? Wyjaśniamy, czy ma prawo je wycofać z powodu ciąży i w jakich przypadkach.

  • 23.08.2023

    Równoważny system czasu pracy - zasady
    System równoważnego czasu pracy jest jedną z elastycznych form normowania czasu pracy. Na czym polega i jakie są jego ograniczenia? Sprawdź!

  • 24.07.2023

    Roboty publiczne a limit umów o pracę na czas określony
    Czy umowa o pracę, którą podpisują bezrobotni w ramach robót publicznych wlicza się do limitu 3 umów (33 miesięcy) na czas określony, wymienionych w Kodeksie pracy? Podpowiadamy.

  • 27.10.2023

    Czy premia wlicza się do minimalnego wynagrodzenia?
    Płaca minimalna to ustalone najniższe wynagrodzenie, jakie pracodawca musi wypłacić pracownikowi zatrudnionemu na umowę o pracę. Wynagrodzenie poniżej płacy minimalnej jest naruszeniem praw pracowniczych. Czy pracodawca może uzupełniać wynagrodzenie za pracę, premią do wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę? Odpowiadamy.

  • 25.10.2023

    Okazjonalna praca zdalna – czy pracodawca powinien pokryć koszty poniesione przez pracownika?
    Zgodnie z art. 67(33) § 1 Kodeksu pracy, każdy pracownik ma prawo zawnioskować do pracodawcy o okazjonalne wykonywanie pracy zdalnej poza stałym miejscem wykonywania swoich obowiązków. Co z kosztami poniesionymi przez pracownika podczas wykonywania okazjonalnej pracy zdalnej? Czy pracodawca ma obowiązek je pokryć? Wyjaśniamy.

  • 23.10.2023

    Uprawnienia osób niepełnosprawnych – jakie rodzaje zwolnień od pracy Ci przysługują?
    Jeśli masz orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, masz prawo do zwolnienia od pracy w celu uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym oraz w celu wykonania specjalistycznych badań. Sprawdź, co powinieneś przygotować.

    • Potrzebujesz dostępu do starszych informacji? Skorzystaj z naszego Archiwum wiadomości.

    Pokaż/ukryj panel komentarzy