Zatrudnienie, działalność gospodarcza a status bezrobotnego - Rynek pracy w prawie

Zgodnie z przepisami zawartymi w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, aby uzyskać status bezrobotnego należy, m.in. być osobą niezatrudnioną i niewykonującą innej pracy zarobkowej. Ponadto, nie można złożyć wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, czyli prowadzić działalności gospodarczej. Wiele osób, które chcą się zarejestrować w urzędzie pracy zastanawia się, co się kryje pod pojęciem innej pracy zarobkowej oraz jakie umowy cywilnoprawne dyskwalifikują je z możliwości nabycia statusu bezrobotnego.

Wyjaśnienie pojęcia innej pracy zarobkowej znajduje się w samej ustawie, w art. 2 ust. 1 pkt 11. Czytamy w nim, że inna praca zarobkowa oznacza wykonywanie pracy lub świadczenie usług na  podstawie umów cywilnoprawnych, w tym umowy agencyjnej, umowy zlecenia, umowy o dzieło lub umowy o pomocy przy zbiorach w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników albo wykonywanie pracy w okresie  członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej, spółdzielni kółek rolniczych lub spółdzielni usług rolniczych.

Bez znaczenia dla nabycia oraz posiadania statusu bezrobotnego jest fakt, czy z tytułu umowy zlecenia osoba osiąga wynagrodzenie, czy też nie. Sam fakt podjęcia innej pracy zarobkowej (w tym zlecenia) powoduje bowiem utratę statusu bezrobotnego.

Ponadto, zawarty w wyżej wymienionej definicji (przepisie) katalog umów jest katalogiem otwartym i zawiera przykłady umów cywilnoprawnych. A więc, np. umowa dystrybutorska, czyli umowa o współpracę handlową jest umową cywilnoprawną, zawarcie jej uniemożliwia posiadanie statusu bezrobotnego. 

Oznacza to, że zawarcie zarówno umowy o pracę, jak i umowy cywilnoprawnej (np. umowy zlecenia, umowy o dzieło, umowy o pomocy przy zbiorach, umowy dystrybutorskiej) na jakikolwiek okres (jednego dnia, nawet kilku godzin) uniemożliwia nabycie statusu osoby bezrobotnej lub jego utraty, w przypadku gdy umowę podpisze osoba bezrobotna.

Działalność nierejestrowa

Prowadzenie działalności nierejestrowej nie jest przeciwwskazaniem do rejestracji w urzędzie pracy jako osoba bezrobotna i posiadaniem statusu osoby bezrobotnej, ale:

• osoba uzyskująca status bezrobotnego w dniu rejestracji w urzędzie pracy, składa pisemne oświadczenie, że jest zdolna i gotowa do podjęcia zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej.

Świadczenie usług w ramach działalności nierejestrowanej nie może wpływać na tę gotowość. Bezrobotny nadal jest zobowiązany stawiać się w wyznaczonych przez PUP terminach i korzystać z proponowanych przez niego form wsparcia. Tłumaczenie, że świadczy konkretne usługi w ramach nierejestrowanej działalności nie stanowi tutaj żadnego usprawiedliwienia.

Wojciech Napora (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)

Źródło:

Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.