Wypadek przy pracy – co powinien wiedzieć pracownik?
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2024-01-12
Bezpieczeństwo w pracy to podstawa. Dlatego każdy pracownik na początku zatrudnienia przechodzi szkolenie BHP i zapoznaje się z zasadami, których powinien przestrzegać w miejscu pracy. Wszystko po to, aby uniknąć nieprzyjemnych zdarzeń, w tym wypadków. Niestety, jak głosi przysłowie: „nieszczęścia chodzą po ludziach”. Co powinien zrobić pracownik, który uległ wypadkowi w pracy? Odpowiadamy.
Na początek warto przytoczyć definicję wypadku przy pracy, zawartą w ustawie o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Zgodnie z nią „za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:
- podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych;
- podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia;
- w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.”
Czytaj także: Wypadek przy pracy a umowa zlecenia
W tej samej ustawie czytamy, że uraz to uszkodzenie tkanek ciała lub narządów człowieka wskutek działania czynnika zewnętrznego.
Na równi z wypadkiem przy pracy traktuje się wypadek, któremu pracownik uległ:
- w czasie podróży służbowej w okolicznościach innych niż określone w ust. 1 (cytowanym wyżej), chyba że wypadek spowodowany został postępowaniem pracownika, które nie pozostaje w związku z wykonywaniem powierzonych mu zadań;
- podczas szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony;
- przy wykonywaniu zadań zleconych przez działające u pracodawcy organizacje związkowe.
Aby właściwie zakwalifikować wypadek, należy ustalić czy wystąpiły wszystkie przesłanki wypadku, a więc: nagłość zdarzenia, zewnętrzna przyczyna, uraz bądź śmierć pracownika, a także związek zdarzenia z pracą.
Doszło do wypadku. Co powinien zrobić pracownik i pracodawca?
Przede wszystkim - pracownik, który uległ wypadkowi, jeżeli stan jego zdrowia na to pozwala, powinien poinformować niezwłocznie o takim zdarzeniu swojego przełożonego.
Warto wiedzieć, że w sytuacji, w której doszło do wypadku przy pracy pracodawca ma obowiązek – zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy:
- Zapewnić poszkodowanym pierwszą pomoc i podjąć niezbędne działania eliminujące lub ograniczające zagrożenie.
- Zabezpieczyć miejsce wypadku przed dostępem osób niepowołanych i możliwością uruchomienia – bez potrzeby – maszyn i innych urządzeń technicznych, których ruch wstrzymano w związku z tym zdarzeniem. Zabezpieczenie powinno wykluczyć możliwość zmian usytuowania maszyn i urządzeń oraz innych przedmiotów, które spowodowały wypadek, jeżeli na podstawie ich położenia i stanu będzie można odtworzyć okoliczności, przebieg i ustalić przyczyny tego wypadku.
- Przeprowadzić postępowanie powypadkowe. Powołać zespół powypadkowy, który ustali okoliczności i przyczyny wypadku (m.in. dokonując oględzin miejsca wypadku, wysłuchując wyjaśnień poszkodowanego czy świadków, zasięgając opinii lekarza).
Protokół powypadkowy
Zespół powypadkowy nie później niż 14 dni od zawiadomienia o wypadku powinien sporządzić protokół powypadkowy. Poszkodowany ma prawo wnosić zastrzeżenia i uwagi do treści protokołu.
Zgodnie z przepisami rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy „protokół powypadkowy zatwierdza pracodawca nie później niż w terminie 5 dni od dnia jego sporządzenia.”
Następnie, pracodawca niezwłocznie doręcza protokół poszkodowanemu pracownikowi, a w razie wypadku śmiertelnego — członkom rodziny zmarłego pracownika. Protokół powypadkowy dotyczący wypadków śmiertelnych, ciężkich i zbiorowych pracodawca niezwłocznie doręcza właściwemu inspektorowi pracy.
Czytaj także: Pracownik, czyli kto?
Poszkodowany, który nie zgadza się z treścią protokołu może wystąpić do sądu z pozwem o sprostowanie protokołu powypadkowego. Koszty związane z ustalaniem okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy ponosi pracodawca.
Szczegółowych informacji w tym zakresie udziela Państwowa Inspekcja Pracy.
Wojciech Napora (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Źródło:
Ustawa z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy.
Państwowa Inspekcja Pracy.
Zobacz podobne artykuły:
![](/documents/20197/820941/Praca_powierzenie_inne_miejsce_kodeks_pracy_miniatura.jpg/b79aa338-7816-41df-abe3-fa75831ee8e4?t=1719914953171)
Czy pracodawca może powierzyć pracę w innym miejscu niż wskazane w umowie? Miejsce lub miejsca wykonywania pracy są wskazane w umowie o pracę. Czy pracodawca może powierzyć pracownikowi pracę w innej lokalizacji niż ta wskazana w umowie? Odpowiadamy.
![](/documents/20197/820941/Dokumentacja_pracownicza_zlikwidowany_zaklad_pracy_miniatura.jpg/ad470af5-1efc-4203-a7a0-533ce143c332?t=1717144644001)
Dokumentacja pracownicza a zlikwidowany zakład pracy Dokumenty potwierdzające zatrudnienie i okresy składkowe są bardzo ważne. Nie zawsze jednak o nich pamiętamy lub nawet zdarza nam się je zgubić. Co w sytuacji, gdy zakład pracy, w którym kiedyś pracowaliśmy został zlikwidowany, a my nie mamy świadectwa pracy lub zaświadczenia o okresach odprowadzanych składek. Gdzie szukać pomocy? Odpowiadamy.
![](/documents/20197/820941/Zwolnienie_choroba_umowa_praca_zielona_linia_miniatura.jpg/0d566ec6-2a7b-4f9b-959a-b06633b4e304?t=1651829955231)
Czy można podpisać umowę o pracę w trakcie zwolnienia lekarskiego? Zwolnienie lekarskie pracownika to szczególny czas, w którym np. pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę. Stanowi o tym art. 41 Kodeksu pracy. Co w sytuacji, gdy pracownik chce podpisać umowę o pracę w trakcie choroby? Czy ma do tego prawo? Odpowiadamy.
![](/documents/20197/820941/Matka_ojciec_dziecko_uprawnienia_rodzicielskie_miniatura.jpg/0b433cca-f821-4fba-8010-2432b04e6dab?t=1711009318323)
Nie ze wszystkich uprawnień rodzicielskich skorzysta jednocześnie matka i ojciec Kodeks pracy przewiduje liczne uprawnienia związane z rodzicielstwem. Jednym z nich jest zakaz zatrudniania w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej oraz zakaz delegowania poza stałe miejsce pracy rodzica wychowującego dziecko do ukończenia przez nie 8. roku życia. Czy oboje rodzice mają prawo skorzystać z tego uprawnienia? Co w przypadku, gdy tylko jeden z nich jest zatrudniony? Podpowiadamy.
![](/documents/20197/820941/Praca_tymczasowa_umowa_uprawnienia_miniatura.jpg/8f318f13-a33e-4658-a2b4-7cfc1b83765c?t=1709300667612)
Umowa o pracę tymczasową a uprawnienia pracownicze Czym jest umowa o pracę tymczasową i jakie są warunki zatrudnienia na jej podstawie? Odpowiedzi znajdziesz poniżej.
![](/documents/20197/820941/Praca_zadaniowy_czas_system_zielona_linia_miniatura.jpg/672ccfc0-f797-40c2-a3bf-9d49a2a30143?t=1709217920846)
Zadaniowy czas pracy - zasady Zadaniowy czas pracy jest jednym z systemów czasu pracy. Na czym polega i kto może pracować w takim systemie? Podpowiadamy.
![](/documents/20197/820941/Praca_rowne_traktowanie_pracownik_pracodawca_miniatura.jpg/77070150-bbd8-4123-a6e0-338cfb3c361c?t=1707756037044)
Równe traktowanie w zatrudnieniu Równe traktowanie pracowników jest podstawową zasadą prawa pracy. Kodeks pracy zakazuje wszelkiej dyskryminacji w zatrudnieniu. Podpowiadamy, jakie są przesłanki dyskryminacji oraz kiedy pracownik ma prawo ubiegać się o odszkodowanie.
![](/documents/20197/820941/Praca_przerwa_prawo_zielona_linia_miniatura.jpg/9b238db4-0f01-4c0e-8192-a1d8e1c5d938?t=1707740792019)
Przerwy w pracy Od czego zależy długość i ilość przerw w pracy? Czy czas odpoczynku zawsze wlicza się do wymiaru czasu pracy? Kto może skorzystać z dodatkowej przerwy? Odpowiadamy.