Wizy a praca cudzoziemców po zmianie przepisów - Rynek pracy w prawie

Przepisów (obowiązujących od 1 czerwca 2025 r.), które zmieniają zasady w podejmowaniu pracy oraz składaniu wniosków na zezwolenie na pobyt czasowy i pracę przez cudzoziemców przebywających w Polsce na wizach, należy szukać w:

1. Ustawie o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

2. Ustawie o cudzoziemcach, oraz ustawach, które wprowadzają zmiany w tej ustawie, czyli:

• ustawie o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw;  
• ustawie o zmianie niektórych ustaw w celu wyeliminowania nieprawidłowości w systemie wizowym Rzeczypospolitej Polskiej.

Czytaj także: Najważniejsze zmiany w zatrudnianiu cudzoziemców – nowe obowiązki dla pracodawców od 1 czerwca

Wizy a praca

Zgodnie z nowymi przepisami, cudzoziemiec może wykonywać pracę zgodnie z zezwoleniem na pracę lub oświadczeniem o powierzeniu pracy cudzoziemcowi wpisanym do ewidencji oświadczeń, jeżeli posiada takie zezwolenie lub oświadczenie i jest uprawniony do pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie wizy wydanej w celu, o którym mowa w art. 60 ust. 1 pkt 3–10, 12–13b, 17–21 lub 23–24b ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach.

Oznacza to, że jeżeli cudzoziemiec przebywa na wizie (według ustawy o cudzoziemcach) 1, 2, 11, 14, 15, 16, 22, 25 nie jest uprawniony do podjęcia pracy w Polsce, bez względu na to, czy ma zezwolenie na pracę / oświadczenie o powierzeniu pracy, czy nie.  

Jako że na wizach podaje się cel wydania zgodny z rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie wiz dla cudzoziemców, poniżej przedstawiamy wizy (wraz z opisem), które nie umożliwiają cudzoziemcowi podjęcia pracy w RP.

Na tych wizach cudzoziemiec nie może podjąć pracy w Polsce:

"01" - gdy wiza jest wydawana w celu turystycznym;

"02" - gdy wiza jest wydawana w celu odwiedzin u rodziny lub przyjaciół;

"11" - gdy wiza jest wydawana w celu kształcenia się lub szkolenia w innej formie niż określona w art. 60 ust. 1 pkt 9 lub 10 ustawy;

"14" - gdy wiza jest wydawana w celu leczenia;

"20" - gdy wiza jest wydawana w celu korzystania z ochrony czasowej;

"23" - gdy wiza jest wydawana w celu innym niż określony w art. 60 ust. 1 pkt 1-24b ustawy. W przypadku tej wizy („23”), praca jest możliwa, jeżeli ma ją posiadacz Karty Polaka i w związku z jej posiadaniem udzielono mu tej wizy.

Dodatkowo od 1 czerwca cudzoziemiec nie jest uprawniony do pracy na wizie wydanej przez inne państwo obszaru Schengen.

Czytaj także: Zmiany w przepisach dotyczących polskiego rynku pracy

Wizy a zezwolenie na pobyt czasowy i pracę

Warto dodać, że od 1 czerwca 2025 r. powiększył się katalog okoliczności (zawarty w art. 116 ustawy o cudzoziemcach), gdy cudzoziemiec nie może ubiegać się o zezwolenie na pobyt czasowy i pracę. Pojawiły się w nim nowe rodzaje (cele wydania) wiz. Obecnie (po 1 czerwca 2025 r.), oprócz przypadków, o których mowa w art. 99 ustawy o cudzoziemcach – dotyczących wszystkich rodzajów zezwoleń na pobyt czasowy, odmawia się wszczęcia postępowania w sprawie udzielenia cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt czasowy i pracę, gdy w dniu składania wniosku o udzielenie mu tego zezwolenia:

1) jest pracownikiem delegowanym do pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na określony czas przez pracodawcę mającego siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej – przez cały okres delegowania lub

2) przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zobowiązań określonych w umowach międzynarodowych dotyczących ułatwienia wjazdu i czasowego pobytu niektórych kategorii osób fizycznych zajmujących się wymianą handlową lub inwestycjami, lub

3) prowadzi działalność gospodarczą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, lub

4) przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w celu wykonywania pracy w zakresie działalności określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 45 ust. 2 ustawy z dnia 20 marca 2025 r. o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (praca sezonowa), lub”;

5) przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie wizy wydanej w celu, o którym mowa w art. 60 ust. 1 pkt 1–3, 7, 9–11, 14–16 lub 18 (czyli w celu turystycznym, odwiedzin u rodziny lub przyjaciół, udziału w imprezach sportowych, prowadzenia działalności kulturalnej lub udziału w konferencjach, odbycia studiów pierwszego stopnia, studiów drugiego stopnia lub jednolitych studiów magisterskich albo kształcenia się w szkole doktorskiej; szkolenia zawodowego; kształcenia się lub szkolenia w innej formie; tranzytu; tranzytu lotniczego; leczenia; udziału w programie wymiany kulturalnej lub edukacyjnej, programie pomocy humanitarnej lub programie pracy wakacyjnej), lub,

6) przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w celu turystycznym lub w celu odwiedzin u rodziny lub przyjaciół, na podstawie wizy wydanej przez inne państwo obszaru Schengen, lub

7) przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie wizy długoterminowej, o której mowa w art. 18 Konwencji Wykonawczej Schengen, wydanej przez inne państwo obszaru Schengen, chyba że przebywając na podstawie tej wizy korzysta na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z mobilności, lub

8) przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie dokumentu pobytowego, o którym mowa w art. 1 ust. 2 lit. a rozporządzenia nr 1030/2002, wydanego przez inne państwo obszaru Schengen, chyba że przebywając na podstawie tego dokumentu korzysta na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z mobilności, lub

9) przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na wjazd, o którym mowa w art. 32 ust. 1. (w szczególnym przypadku komendant placówki Straży Granicznej, po uzyskaniu zgody Komendanta Głównego Straży Granicznej, może zezwolić cudzoziemcowi na wjazd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na okres pobytu nie dłuższy niż 15 dni).

Oznacza to, że cudzoziemcy, którzy przebywają na wizach wymienionych w punktach 5-7 lub dotyczą ich okoliczności określone w pozostałych punktach nie mogą starać się o zezwolenie na pobyt czasowy i pracę, a ewentualnie o inny rodzaj zezwolenia na pobyt czasowy.

Informacji na temat zatrudniania cudzoziemców udzielają konsultanci Zielonej Linii pod numerem telefonu 19524.

Wojciech Napora (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)

Źródło:

Ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Ustawa z dnia 24 kwietnia 2025 r. o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw.

Ustawa z dnia 4 kwietnia 2025 r. o zmianie niektórych ustaw w celu wyeliminowania nieprawidłowości w systemie wizowym Rzeczypospolitej Polskiej.

Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 22 marca 2022 r. w sprawie wiz dla cudzoziemców.