Praca na próbę – czy pracodawca może nie wypłacić wynagrodzenia?
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2022-11-18
Czy próbny nieodpłatny dzień pracy jest zgodny z przepisami? Jakie są możliwości weryfikacji potencjalnego pracownika przed nawiązaniem z nim dłuższej współpracy? Podpowiadamy.
Coraz częściej zdarzają się sytuacje, w których pracodawcy organizują dni próbne przed przyjęciem pracownika do pracy. Jeśli kandydat poradzi sobie z powierzonymi mu wstępnie zadaniami, wtedy jest szansa na dłuższą współpracę. Jak należy przeprowadzić taką weryfikację, aby była zgodna z przepisami prawa pracy?
Umowa o pracę na okres próbny
Jeśli pracodawca chce sprawdzić kwalifikacje pracownika przed podjęciem decyzji o dłuższej współpracy, powinien zawrzeć z nim umowę o pracę na czas próbny. Takie rozwiązanie jest również korzystne dla pracownika, który ma możliwość zapoznania się z warunkami pracy w danej firmie oraz sprawdzenia swoich umiejętności na oferowanym stanowisku.
Umowa o pracę na czas próbny powinna być zawarta na czas nieprzekraczający trzech miesięcy i mieć formę pisemną. Umowa zawiera przede wszystkim informacje o rodzaju pracy, miejscu jej wykonywania, wysokości wynagrodzenia, wymiarze czasu pracy i terminie jej rozpoczęcia.
Umowa o pracę na czas próbny może zostać wypowiedziana przez każdą ze stron, a jej okres wypowiedzenia wynosi:
- 3 dni robocze, jeżeli okres próbny nie przekracza 2 tygodni,
- 1 tydzień, jeżeli okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie,
- 2 tygodnie, jeżeli okres próbny wynosi 3 miesiące.
Czytaj także: Nieprzestrzeganie praw pracownika - gdzie szukać pomocy?
Nieodpłatna praca na próbę
Przepisy prawa pracy nie dopuszczają możliwość sprawdzenia kwalifikacji pracownika bez wcześniejszego zawarcia z nim umowy o pracę. Nieodpłatna praca na próbę narusza bowiem art. 22 § 1 Kodeksu pracy, który określa czym jest nawiązanie stosunku pracy:
„Przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.”
Nieodpłatna praca na próbę narusza również przepis zawarty w art. 84, czyli brak możliwości zrzeczenia się prawa do wynagrodzenia:
„Pracownik nie może zrzec się prawa do wynagrodzenia ani przenieść tego prawa na inną osobę.”
Dodatkowo pracodawca nie powinien dopuszczać do pracy osoby, która nie posiada aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku oraz nie została przeszkolona w zakresie BHP.
Ważne! Pracodawca, który nie potwierdza na piśmie zawartej z pracownikiem umowy o pracę przed dopuszczeniem go do pracy podlega karze grzywny od 1 000 zł do 30 000 zł.
Czytaj także: Wynagrodzenie za pracę – wypłata
Justyna Bilicz (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Źródło:
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy.
Państwowa Inspekcja Pracy.
Uwaga! Wszystkie treści i materiały zamieszczane na portalu zielonalinia.gov.pl,opracowywane przez grupę redakcyjną, mają charakter informacyjny. Redakcja portalu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były rzetelne i wiarygodne. Nie stanowią one wiążącej interpretacji przepisów prawnych.
Zobacz podobne artykuły:
Brak wynagrodzenia a rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia Czy niewypłacanie pracownikowi wynagrodzenia na czas może być powodem rozwiązania umowy przez pracownika bez wypowiedzenia? Na co zwrócić uwagę i jakie przepisy Kodeksu pracy mają w tym przypadku zastosowanie? Odpowiadamy.
Okres wypowiedzenia. Czy wlicza się do stażu pracy? Czy można go skrócić? Wypowiadając umowę o pracę na czas określony lub nieokreślony należy pamiętać, że po złożeniu wypowiedzenia obowiązuje jeszcze okres wypowiedzenia, który jest uzależniony od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy. Czy wlicza się on do stażu pracy? Czy przepisy przewidują możliwość skrócenia okresu wypowiedzenia? Odpowiadamy.
Trzy inne niż wynagrodzenie świadczenia ze stosunku pracy Przepisy prawa pracy (w szczególnych sytuacjach) przyznają pracownikom prawo do innych niż wynagrodzenie świadczeń z tytułu nawiązania stosunku pracy. Mowa tu o odprawie emerytalnej lub rentowej, odprawie pośmiertnej oraz odprawie ekonomicznej z tytułu zwolnienia z przyczyn niedotyczących pracowników. Co warto wiedzieć o tych świadczeniach? Odpowiadamy.
Pracownik na zwolnieniu lekarskim a informowanie pracodawcy Od wielu lat zwolnienia lekarskie wystawiane są elektronicznie i automatycznie trafiają do pracodawcy. Czy w takiej sytuacji pracownik powinien dodatkowo poinformować przełożonego o chorobie i nieobecności w pracy? Odpowiadamy.
Czym jest plan urlopów? Urlop wypoczynkowy jest prawem pracownika, a więc osoby świadczącej pracę na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania oraz spółdzielczej umowy o pracę. Aby czas wolny wszystkich zatrudnionych nadmiernie nie zaburzał funkcjonowania zakładu pracy, potrzebny jest plan. Już pod koniec jednego lub na początku kolejnego roku określa się w nim kto i kiedy skorzysta z przysługującego mu urlopu. Co warto wiedzieć o planie urlopowym?
Uzupełniający urlop macierzyński, czyli uprawnienia pracowników, którzy są rodzicami wcześniaków W Kodeksie pracy pojawił się nowy przepis, który zacznie obowiązywać od 19 marca 2025 r. Dzięki niemu rodzice hospitalizowanych dzieci urodzonych przedwcześnie oraz hospitalizowanych noworodków będą mogli skorzystać z uzupełniającego urlopu macierzyńskiego. W jakim wymiarze? Jakie warunki należy spełnić? Odpowiadamy.
Okresy wpływające na wymiar urlopu Urlop wypoczynkowy jest jednym z uprawnień pracownika, czyli osoby zatrudnionej na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę. Wymiar urlopu zależy od stażu pracy i wykształcenia pracownika. Jakie okresy wpływają na ilość (20 czy 26) wolnych dni? Odpowiadamy.
Rozwiązanie umowy za porozumieniem stron. Czy można cofnąć zgodę? Porozumienie stron jest jedną z form rozwiązania umowy o pracę. Jak wskazuje nazwa, to najmniej konfliktowy sposób zakończenia stosunku pracy. Wymaga jednak aprobaty obu stron umowy, a więc pracodawcy i pracownika. Czy wyrażoną zgodę na rozwiązanie umowy za porozumieniem stron można cofnąć? Odpowiadamy.
