Niebieska Karta UE – szereg przywilejów dla pracowników w zawodach wymagających wysokich kwalifikacji. Jak ją uzyskać?
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2020-10-07
Pomimo upływu ponad 8 lat od wprowadzenia w ustawie o cudzoziemcach specjalnego rozwiązania, przeznaczonego dla osób wykonujących pracę w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji (tzw. Niebieska Karta UE), wciąż zarówno wśród cudzoziemców, jak i samach urzędników zauważalna jest niska świadomość jego istnienia. Prowadzi to do sytuacji, w której cudzoziemcy spełniający kryteria uzyskania Niebieskiej Karty UE aplikują o udzielenie im „zwykłego” zezwolenia na pobyt czasowy i pracę, przez co tracą szereg należnych im przywilejów.
Ideę wdrożenia Niebieskiej Karty UE wprowadziła Dyrektywa Rady 2009/50/WE z dnia 25 maja 2009 r. w sprawie warunków wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich w celu podjęcia pracy w zawodzie wysokich kwalifikacji. Celem Rady UE było przyciągnięcie na teren UE wysoko wykwalifikowanych pracowników z państw trzecich i umożliwienie ich łatwiejszego zatrudniania oraz elastyczności w zmianie miejsca pracy czy też kraju zamieszkania.
Rozwiązania dotyczące Niebieskiej Karty UE zostały wprowadzone w Polsce w 2012 roku, jeszcze w poprzedniej wersji ustawy o cudzoziemcach. W obecnej ustawie uregulowane zostały w artykułach od 127 do 138.
Kryteria otrzymania Niebieskiej Karty UE są w znacznej części zbliżone do tych warunkujących otrzymanie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę. Do dokumentów zbieżnych, niezbędnych do udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji oraz zezwolenia na pobyt czasowy i pracę, zaliczamy: wypełniony wniosek, załącznik nr 1, informację starosty, dokumenty potwierdzające posiadane w Polsce miejsce zamieszkania oraz ubezpieczenie zdrowotne.
Ponadto cudzoziemiec powinien dołączyć umowę o pracę (zawartą na okres co najmniej roku), umowę o pracę nakładczą, umowę cywilnoprawną, na podstawie której wykonuje pracę, świadczy usługi lub pozostaje w stosunku służbowym.
Wynagrodzenie zawarte w ww. umowie nie może być niższe niż 150% kwoty przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w roku poprzedzającym zawarcie umowy (w roku 2020 wynagrodzenie to nie może być niższe niż 7377,26 zł).
Dodatkowo należy udowodnić posiadanie kwalifikacji uzyskanych w wyniku ukończenia studiów wyższych albo co najmniej pięcioletnie doświadczenie zawodowe na poziomie porównywalnym z poziomem kwalifikacji uzyskanych w wyniku ukończenia studiów wyższych, niezbędne do wykonywania pracy określonej w zawartej umowie.
Ponadto, jeżeli praca ma być wykonywana w zawodzie regulowanym trzeba dołączyć dokumenty potwierdzające posiadanie kwalifikacji oraz spełnienie warunków umożliwiających jego wykonywanie.
Konieczność spełnienia dodatkowych wymagań związanych z odpowiednim poziomem wynagrodzenia czy też posiadaniem odpowiednich kwalifikacji zawodowych rekompensowana jest szeregiem korzyści, jakie przysługują posiadaczowi Niebieskiej Karty UE.
Przywileje jakie niesie ze sobą posiadanie Niebieskiej Karty UE:
1. Możliwość zmiany zezwolenia oraz elastyczność na rynku pracy.
Zgodnie z art. 135 ust. 1 ustawy o cudzoziemcach zezwolenie, o którym mowa w art. 127, może być w każdym czasie, na wniosek cudzoziemca, zmienione przez wojewodę właściwego ze względu na miejsce aktualnego pobytu cudzoziemca, jeżeli cudzoziemiec zamierza rozpocząć wykonywanie pracy u innego podmiotu niż określony w zezwoleniu, zamierza zmienić stanowisko lub będzie otrzymywać niższe wynagrodzenie niż określone w zezwoleniu.
Oznacza to, że zmiana pracodawcy, inaczej niż w przypadku „zwykłego” zezwolenia na pobyt czasowy i pracę, nie powoduje konieczności ponownego ubiegania się o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy. Cudzoziemiec będzie mógł po prostu zmienić posiadane zezwolenie.
Co więcej przez pierwsze 2 lata wykonywania pracy na podstawie Blue Card (Niebieskiej Karty UE) cudzoziemiec będzie mógł zmienić rodzaj umowy i wymiar czasu pracy, informując jedynie o tym fakcie urząd. Po przepracowaniu na Niebieskiej Karcie UE dwóch lat również zmiana pracodawcy czy też stanowiska pracy nie będzie wymagała (przy spełnieniu pewnych warunków) zmiany zezwolenia.
2. Możliwość „łączenia rodzin”.
Członkowie rodziny cudzoziemca posiadającego Niebieską Kartę UE będą mogli do niego dołączyć i otrzymać zezwolenie na pobyt czasowy w celu połączenia z rodziną zgodnie z art. 159 ust. 1 pkt 1 lit. h. Zezwolenie takie umożliwia posiadaczowi swobodny dostęp do polskiego rynku pracy i możliwość jej wykonywania bez konieczności uzyskiwania zezwolenia na pracę.
3. Dostęp do świadczeń rodzinnych.
Zgodnie z art. 1 ust. 2 pkt 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych, świadczenia rodzinne przysługują cudzoziemcom przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na pobyt stały, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej, zezwolenia na pobyt czasowy udzielonego w związku z okolicznościami, o których mowa w art. 127.
4. Mobilność w obrębie Unii Europejskiej.
Osoba legalnie przebywająca przez osiemnaście miesięcy w pierwszym państwie członkowskim na podstawie Niebieskiej Karty UE oraz członkowie jej rodziny mogą (po spełnieniu pewnych warunków) przenieść się do państwa członkowskiego innego niż pierwsze państwo członkowskie w celu podjęcia pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji.
5. „Elastyczność” w uzyskaniu tytułu rezydenta długoterminowego UE w Unii Europejskiej.
Zgodnie z art. 16 Dyrektywy, posiadacz Niebieskiej Karty UE, który skorzystał z możliwości przewidzianej w art. 18 (wskazana w pkt. 4 Mobilność w obrębie Unii Europejskiej) niniejszej dyrektywy, może łączyć okresy pobytu w różnych państwach członkowskich w celu sprostania wymogowi dotyczącemu długości pobytu, jeżeli spełnione są następujące warunki: a) pięć lat legalnego i nieprzerwanego pobytu na terytorium Wspólnoty na podstawie Niebieskiej Karty UE; oraz b) legalny i nieprzerwany pobyt przez okres dwóch lat bezpośrednio poprzedzających złożenie odnośnego wniosku na podstawie Niebieskiej Karty UE na terytorium państwa członkowskiego, w którym złożono wniosek o zezwolenie na pobyt długoterminowego rezydenta WE. Oznacza to w praktyce, że posiadacz Niebieskiej Karty UE po zmianie kraju zamieszkania i pracy w obrębie Unii Europejskiej nie traci okresu pobytu w innych krajach Wspólnoty zaliczanego do otrzymania rezydenta długoterminowego UE.
Autorem artykułu jest Karol Wysocki, Kierownik Działu #Global MobilityDesk w JP Business Law Firm.
***
O JP Business Law Firm
JP Business Law Firm to zespół prawników oraz ekspertów wyspecjalizowanych w obsłudze prawnej biznesu. Firma działa zarówno w Polsce, jak i na Wschodzie – w Rosji, na Ukrainie czy Białorusi. JP Business Law Firm wspiera inwestorów i podmioty rozważające ekspansję biznesową na rynki wschodnie. Do grona klientów firmy należą wiodący eksporterzy i importerzy oraz inwestorzy zainteresowani rynkami zagranicznymi.
Zobacz podobne artykuły:
Cudzoziemcy - praca po zakończeniu ważności zezwolenia na pracę a oczekiwaniem na rejestrację oświadczenia Zdarzają się sytuacje, w których ważność kończy jeden dokument legalizujący pracę cudzoziemca i pracodawca czeka na uzyskanie kolejnego. Co się dzieje w okresie oczekiwania? Jak to wygląda w przypadku zakończenia ważności zezwolenia na pracę, gdy pracodawca czeka na rejestrację oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy? Czy praca w okresie oczekiwania jest legalna? Odpowiadamy.
Jak zatrudnić obywatela Ukrainy? Instrukcja krok po kroku Pracodawca, który planuje zatrudnienie obywatela Ukrainy powinien wiedzieć, że do podpisania umowy nie wystarczy jedynie potwierdzenie obywatelstwa ukraińskiego. Przede wszystkim należy upewnić się, że cudzoziemiec ma tytuł do legalnego pobytu w Polsce. Od czego zacząć? Jak legalnie powierzyć pracę obywatelowi Ukrainy? Wyjaśniamy.
Kolejna nowelizacja ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy. Lipiec 2024 r. 1 lipca 2024 r. weszła w życie nowelizacja ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. Wydłuża ona legalny pobyt obywateli Ukrainy w RP i wprowadza zmiany w powiadomieniu, które legalizuje ich pracę. Przedstawiamy najważniejsze zmiany dotyczące pobytu i pracy obywateli Ukrainy w RP.
Oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi a powiadomienie o podjęciu lub niepodjęciu pracy Jednym z obowiązków pracodawcy, który powierza pracę cudzoziemcowi na podstawie oświadczenia wpisanego do ewidencji oświadczeń jest powiadomienie urzędu pracy o podjęciu lub niepodjęciu pracy przez obcokrajowca. W jakim terminie? Co grozi za niedopełnienie tego obowiązku? Czy trzeba informować o zakończeniu pracy? Odpowiadamy.
Cudzoziemcy zwolnieni z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę (cz. 1) Co do zasady, cudzoziemcy z państw spoza UE, EOG i Szwajcarii, którzy chcą legalnie pracować w Polsce, muszą mieć zezwolenie na pracę. Od tej zasady są jednak liczne wyjątki, wymienione w ustawie i rozporządzeniu. Których cudzoziemców obejmuje zwolnienie z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę?
Pobyt krótkoterminowy cudzoziemca a praca w RP Podstawowa zasada dotycząca zatrudnienia cudzoziemców w Polsce brzmi: legalna praca to legalny pobyt oraz zezwolenie na pracę. O ile z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę obcokrajowiec może być zwolniony, o tyle dokument pobytowy, i to taki, który uprawnia go do pracy, musi mieć zawsze. Czy możliwe jest zatrudnienie cudzoziemca, przebywającego w Polsce w ramach pobytu krótkoterminowego? Odpowiadamy.
Różnica między zezwoleniem na pobyt stały a zezwoleniem na pobyt rezydenta długoterminowego UE Zezwolenie na pobyt stały i zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE mają wiele wspólnych cech. Oba są udzielane na czas nieoznaczony i w obu przypadkach praca cudzoziemca może być wykonywana bez zezwolenia na pracę. Co je różni? Odpowiadamy.
Zezwolenie na pobyt czasowy po wizie „humanitarnej” Cudzoziemcy, którzy przebywają w Polsce na podstawie wizy wydanej w celu przyjazdu ze względów humanitarnych, z uwagi na interes państwa lub zobowiązania międzynarodowe (tzw. humanitarnej) mogą, najpóźniej ostatniego dnia jej ważności, złożyć wniosek o wydanie zezwolenia na pobyt czasowy ze względu na inne okoliczności. Czy praca na takim zezwoleniu na pobyt czasowy może być wykonywana bez konieczności uzyskiwania zezwolenia na pracę lub oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy? Odpowiadamy.
