Back

Niania

Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2024-01-10

Kim jest niania?

Niania to osoba fizyczna, która sprawuje opiekę nad dziećmi na podstawie umowy o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące zlecenia. Umowę tę określa się mianem „umowy uaktywniającej”. Zawierana jest ona z rodzicami dziecka.

Czy niania podlega obowiązkowi ubezpieczenia?

Niania podlega obowiązkowo ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu i zdrowotnemu. Dotyczy to także osób, które mają status ucznia lub studenta i nie ukończyły 26. roku życia. Zgłoszenia do ubezpieczeń musi dokonać płatnik składek (rodzic).

Kto jest zobowiązany do opłacania składek?

Zakład Ubezpieczeń Społecznych opłaca składki (od podstawy stanowiacej kwotę nie wyższą niż wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę ustaloną zgodnie z przepisami o minimalnym wynagrodzeniu), jeżeli spełnione są łącznie poniższe warunki:

  • niania została zgłoszona przez rodzica do ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego,
  • rodzice albo rodzic samotnie wychowujący dziecko są zatrudnieni, świadczą usługi na podstawie umowy cywilnoprawnej stanowiącej tytuł do ubezpieczeń społecznych lub prowadzą pozarolniczą działalność (w przypadku utraty zatrudnienia, zaprzestania świadczenia usług lub działalności składki opłaca się przez okres 3 miesięcy od dnia zaistnienia tych przyczyn),
  • dziecko nie jest umieszczone w żłobku, klubie dziecięcym, a także nie zostało objęte opieką sprawowaną przez dziennego opiekuna.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie opłaca składek, gdy:

  • rodzic dziecka korzysta z ulgi na podstawie umowy aktywizacyjnej, o której mowa w art. 61c ust. 1 Ustawy z dnia 20.04.2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy w brzmieniu obowiązującym przed dniem 26.10.2007 r., z osobą bezrobotną w celu wykonywania pracy zarobkowej w gospodarstwie domowym lub
  • umowa uaktywniająca została zawarta między nianią a osobami pełniącymi funkcję rodziny zastępczej zawodowej lub
  • rodzic dziecka podlega ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu na podstawie art. 6 ust. 1 pkt. 19 ustawy z dnia 13 października 1998 r o systemie ubezpieczeń społecznych.

Za nianię, składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe oraz na ubezpieczenie zdrowotne, opłaca:

  • Zakład Ubezpieczeń Społecznych – od podstawy stanowiącej kwotę nie wyższą niż 50% wysokości minimalnego  wynagrodzenia za pracę ustalonego zgodnie z przepisami o minimalnym wynagrodzeniu za pracę,
  • rodzic (płatnik składek) – od podstawy stanowiącej kwotę nadwyżki nad kwotą 50% minimalnego wynagrodzenia.

PAMIĘTAJ!

Niania podlega obowiązkowo ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu i zdrowotnemu.

Od podstawy stanowiącej kwotę nadwyżki nad kwotą minimalnego wynagrodzenia składki opłaca rodzic (płatnik składek).


Uwaga! Wszystkie treści i materiały zamieszczane na portalu www.zielonalinia.gov.pl, opracowywane przez grupę redakcyjną, mają charakter informacyjny. Redakcja portalu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były rzetelne i wiarygodne. Nie stanowią one wiążącej interpretacji przepisów prawnych.