Kiedy pracodawca może zlecić pracownikowi wykonywanie dodatkowych obowiązków
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2024-05-15
Pracodawca ma obowiązek zapoznania pracownika z zakresem jego obowiązków przed dopuszczeniem go do pracy. Czy pracodawca może zlecić pracownikowi inne zadania niż wynikające z zawartej umowy o pracę? Czy pracownik ma obowiązek je wykonać? Podpowiadamy.
Z art. 29 Kodeksu pracy wynika, że zakres obowiązków pracownika nie może wykraczać poza określony w umowie rodzaj pracy. Pracownik zobowiązuje się do wykonywania określonej pracy, a nie do wykonywania każdej pracy zgodnej z jego kwalifikacjami i uprawnieniami.
Zakres obowiązków pracownika określany jest w umowie o pracę lub w odrębnym dokumencie, który zawiera szczegóły dotyczące powierzonych mu obowiązków. Często w umowach o pracę lub w dokumentach dotyczących zakresu obowiązków, zawiera się zapis „wykonywanie innych poleceń pracodawcy”. Nie oznacza to jednak, że pracodawca może wydawać polecenia, które nie mieszczą się w wynikającym z umowy o pracę rodzaju pracy.
Czytaj także: Zadaniowy czas pracy – zasady
Dodatkowe obowiązki pracownika
Pracodawca, pod pewnymi warunkami, może zlecić pracownikowi wykonywanie zadań, których nie określono wcześniej w umowie o pracę.
Zgodnie z art. 42 § 4 Kodeksu pracy, „wypowiedzenie dotychczasowych warunków pracy lub płacy nie jest wymagane w razie powierzenia pracownikowi, w przypadkach uzasadnionych potrzebami pracodawcy, innej pracy niż określona w umowie o pracę na okres nieprzekraczający 3 miesięcy w roku kalendarzowym, jeżeli nie powoduje to obniżenia wynagrodzenia i odpowiada kwalifikacjom pracownika”.
Polecenia pracodawcy, które wykraczają poza umówiony zakres obowiązków, mogą wyjątkowo dotyczyć innej pracy także w przypadku powierzenia pracownikowi innej odpowiedniej pracy w czasie przestoju (art. 81 § 3 Kp).
Czytaj także: Równe traktowanie w zatrudnieniu
Czy pracownik może odmówić wykonywania dodatkowych obowiązków?
Pracownik może odmówić wykonania poleceń, które nie dotyczą pracy, do której się zobowiązał lub polecenia te są sprzeczne z przepisami prawa lub zasadami życia społecznego. Odmowa wykonania polecenia, które ewidentnie nie mieści się w określonym w umowie rodzaju pracy, nie może być podstawą wyciągnięcia wobec pracownika konsekwencji.
Z drugiej strony nieuzasadniona odmowa wykonania polecenia służbowego stanowi naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych i może stanowić podstawę wypowiedzenia pracownikowi umowy o pracę. W przypadku gdy odmowa wykonania polecenia zostanie zakwalifikowana jako ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych, może nastąpić natychmiastowe rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika.
Informacji w zakresie prawa pracy udziela Państwowa Inspekcja Pracy.
Katarzyna Sędziak (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Źródło:
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy.
Zobacz podobne artykuły:
Pozytywna i stabilna sytuacja na polskim rynku pracy Sytuacja na polskim rynku pracy wydaje się być stabilna i daje powody do optymizmu. Na co powinni zwracać uwagę pracodawcy, by było lepiej i poziom satysfakcji pracowników się zwiększał? Poniżej kilka sugestii.
Krajowy Fundusz Szkoleniowy w 2025 r. Priorytety wydatkowania środków z limitu podstawowego oraz rezerwy Pracodawcy, którzy w 2025 roku planują podnieść kompetencje swoich pracowników, od końca listopada br. mogą zapoznać się z priorytetami wydatkowania środków KFS. Łączna kwota, jaką Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej planuje przekazać do dyspozycji urzędom pracy w przyszłym roku, to ok. 415 409 tys. zł.
Dobry szef, czyli jaki? Z pewnością nie istnieje jeden złoty model zarządzania firmą. Są jednak cechy, które określają dobrego szefa. Sprawiają, że pracownicy mu ufają i mówią o nim z uznaniem. Jakie to cechy? Czy istnieje szef idealny? Zapraszamy do lektury.
Wsparcie z ZUS dla przedsiębiorców poszkodowanych przez powódź ZUS oferuje przedsiębiorcom z terenów objętych tegoroczną powodzią specjalne formy wsparcia. W samym województwie opolskim do 23 października 2024 r. wpłynęło niemal 500 wniosków o ulgi w opłacaniu składek oraz 259 wniosków o wypłatę świadczenia interwencyjnego. Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpoczął wypłatę świadczeń.
Jaki wpływ mają nowoczesne technologie na zatrudnianie młodych? „Dostosowanie współczesnego środowiska pracy do oczekiwań przedstawicieli różnych pokoleń jest wręcz kluczowe dla funkcjonowania firm. Aktualnie na rynku mamy przedstawicieli kilku grup pokoleniowych mających różne oczekiwania i czasami zupełnie odmienne podejście do życia czy pracy” – mówi Justyna Mazur, ekspertka rynku pracy IT, liderka w Experis. Jakie wyzwania stoją przed pracodawcami zatrudniającymi pracowników w różnym wieku? Jaką rolę odgrywa w tym nowoczesna technologia?
Rodzice w pracy - wyzwania dla pracodawcy Rodzice stanowią liczną grupę pracowników w Polsce. Szacuje się, że w przedziale wiekowym między 24. a 54. rokiem życia, to 1/3 wszystkich zatrudnionych. Urlopy rodzicielskie są nie lada wyzwaniem dla pracodawców, którzy muszą mierzyć się z długą nieobecnością pracowników oraz ponownym wdrożeniem ich do pracy.
Urlop na żądanie – wątpliwości Urlop na żądanie od samego początku sprawiał problemy z interpretacją przepisów zarówno pracownikom, jak i pracodawcom. Najczęściej kłopoty dotyczą rozumienia wymiaru urlopu na żądanie. Niektórzy myślą, że to dodatkowe dni wolne, liczone poza limitem 20 lub 26 dni urlopu wypoczynkowego. Inne nieporozumienie dotyczy sposobu udzielania urlopu na żądanie. Istnieje przekonanie, że wystarczy samo zgłoszenie chęci wzięcia takiego dnia wolnego do pracodawcy. Postaramy się rozwiać te wątpliwości.
Urlop wypoczynkowy a przedawnienie Zarówno pracownicy, jak i pracodawcy mają wiele wątpliwości dotyczących przepisów o urlopie wypoczynkowym, zawartych w Kodeksie pracy. Kilka z nich, dotyczących przedawnienia urlopu rozwiewa Marta Piernikowska, specjalista z Okręgowego Inspektoratu Pracy w Bydgoszczy. Zachęcamy do lektury części artykułu ekspertki.