Jak pogodzić pracę z nauką - Rynek pracy w prawie

W obecnych czasach rynek pracy wymaga od nas ciągłego rozwoju, a raz uzyskane kwalifikacje zawodowe nie zapewnią nam już pracy do emerytury. Dlatego, aby nie wypaść z rynku, musimy nieustannie poszerzać swój zakres wiedzy.

Można pokusić się o stwierdzenie, że ustawodawca przewidział taką sytuację na rynku pracy XXI wieku i zadbał o stosowny zapis w prawie pracy. Kodeks pracy mówi , że pracodawca powinien ułatwić pracownikowi podnoszenie kwalifikacji zawodowych, przez co rozumie się zdobywanie lub uzupełnianie wiedzy i umiejętności z inicjatywy pracodawcy albo za jego zgodą. W związku z tym pracownikowi, który zdecyduje się na podnoszenie kwalifikacji, przysługuje urlop szkoleniowy lub zwolnienie z całości lub części dnia pracy, na czas niezbędny, by punktualnie przybyć na obowiązkowe zajęcia oraz na czas ich trwania.

Powiedz, do jakiej szkoły chodzisz, a powiem, ile urlopu Ci przysługuje

Wymiar urlopu szkoleniowego nie jest jednakowy dla każdego. Liczba dni uzależniona jest od okoliczności, w związku z którą zostaje udzielone wolne. Pracownik przystępujący do egzaminu eksternistycznego, maturalnego lub egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe ma prawo do 6 dni urlopu.

Studia wyższe oznaczają wyższy wymiar urlopu. Na przygotowanie pracy dyplomowej, przygotowanie się i przystąpienie do egzaminu dyplomowego w ostatnim roku studiów pracownik otrzyma 21 dni.

W jaki sposób urlop powinien być wykorzystany: jednorazowo w całości, czy w częściach – decydują pracownik z pracodawcą. Kodeks pracy nie określa tego w sposób jednoznaczny.

Urlopu szkoleniowego udziela się w dni, które dla pracownika są dniami pracy.

Urlop a finanse

Za okres urlopu udzielonego w związku z kształceniem pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia. Pracodawca może również przyznać pracownikowi podnoszącemu kwalifikacje zawodowe dodatkowe świadczenia, takie jak: opłaty za kształcenie, przejazdy, podręczniki i zakwaterowanie.

Konsekwencje korzystania z urlopu

Urlop udzielany jest w związku z zawartą umową szkoleniową, która określa nie tylko prawa, ale i obowiązki. W umowie znajdować się powinna m.in. informacja na temat zwrotu kosztów poniesionych przez pracodawcę.

Pracodawca może domagać się zwrotu świadczeń w sytuacji, gdy pracownik bez uzasadnionej przyczyny nie podejmie się nauki lub ją przerwie, bądź rozwiąże umowę za wypowiedzeniem, z wyjątkiem, gdy przyczyną wypowiedzenia jest mobbing lub bez wypowiedzenia, mimo braku przyczyn uzasadniających. O zwrot kosztów może ubiegać się również pracodawca zwalniający pracownika dyscyplinarnie.

Pracownikom, którzy podnoszą kwalifikację bez umowy z pracodawcą, pracodawca nie musi udzielać żadnego ze świadczeń. Może natomiast dobrowolnie przyznać zwolnienie z całości lub części dnia pracy bez zachowania prawa do wynagrodzenia lub urlop bezpłatny.

Joanna Kuzub (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)

Źródło: Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy