Dodatkowe wynagrodzenie roczne - Rynek pracy w prawie

Dodatkowe wynagrodzenie roczne, potocznie nazywane trzynastką, nie jest świadczeniem przysługującym wszystkim pracownikom. Zgodnie z przepisami wypłacane jest w  sferze budżetowej oraz w służbie cywilnej, wśród członków korpusu służby cywilnej zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, zgodnie z zasadami określonymi w Ustawie o służbie cywilnej, a także wśród urzędników służby cywilnej –zatrudnionych na podstawie mianowania.

Dodatkowe wynagrodzenie przysługuje

Pełna trzynastka - 8,5 proc. sumy wynagrodzenia za pracę otrzymanego przez pracownika w ciągu roku kalendarzowego, przysługuje po przepracowaniu u tego pracodawcy całego roku kalendarzowego. W przypadku krótszego okresu zatrudnienia przysługuje dodatkowe wynagrodzenie obliczone proporcjonalnie do okresu zatrudnienia. Jednak, żeby  otrzymać proporcjonalnie wyliczone wynagrodzenie, należy przepracować u danego pracodawcy minimum 6 miesięcy. Przepracować, czyli faktycznie świadczyć pracę, a nie tylko mieć obowiązującą umowę (zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z: 25 lipca 2003 r., sygn. akt III PZP 7/03, OSNP nr 2/2004, poz. 26; 13 grudnia 2005 r., sygn. akt II PZP 9/05, OSNP nr 7-8/2006, poz. 109; 7 lipca 2011 r., sygn. akt III PZP 3/11, OSNP nr 1-2/2012, poz. 3).

Nie dla wszystkich jednak warunek minimum 6 miesięcy pracy w celu uzyskania dodatkowego wynagrodzenia jest obowiązkowy. Zatrudnieni na postawie powołania lub wyboru dostaną świadczenie proporcjonalnie wyliczone w stosunku do ilości przepracowanego czasu.

Jest kara, nie ma nagrody…

Funkcjonuje przekonanie, że  jeśli już pracownik jest uprawniony do otrzymania trzynastki, to nikt mu tego prawa nie odbierze. Niekoniecznie. Dodatkowe wynagrodzenie roczne przysługuje za efektywną pracę. Jeśli więc podwładny nie może pochwalić się sumienną pracą, dopuścił się rażących naruszeń, może liczyć się z utratą dodatkowych pieniędzy. Jak stanowią przepisy, prawo do trzynastki nie przysługuje w przypadkach nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy, przekraczającej dwa dni czy pracy w stanie nietrzeźwym. Pracownik, którego zwolniono dyscyplinarnie lub  rozwiązano z nim umowę o pracę bez wypowiedzenia z jego winy, również nie otrzyma dodatkowego wynagrodzenia.

Trzynastka także u prywaciarza  

Dodatkowe wynagrodzenie rocznie nie musi być tylko przywilejem wybranych grup pracowniczych. Przepisy prawa pracy umożliwiają pracodawcom swobodę regulowania płac, oczywiście pod warunkiem, że nie są one sprzeczne z przepisami prawa pracy oraz nie są mniej korzystne niż powszechnie obowiązujące przepisy. Dlatego każdy pracodawca może w wewnętrznym regulaminie zagwarantować prawo do trzynastki dla swoich pracowników.  

Jeśli przysługuje Ci prawo do dodatkowego wynagrodzenia, wypłata powinna nastąpić w ciągu pierwszych trzech miesięcy roku kalendarzowego następującego po roku, za który trzynastka przysługuje.

Joanna Kuzub (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)

Źródło: Ustawa z dnia 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej