Różne pokolenia na polskim rynku pracy
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2024-07-17
Polski rynek pracy tworzą obecnie aż cztery pokolenia: Baby Boomers, którzy debiutowali na rynku pracy w latach 80. XX wieku oraz przedstawiciele kolejnych pokoleń: X, Y i Z. Czy taka wielopokoleniowa mieszanka może pozytywnie wpłynąć na rozwój firmy?
Każde pokolenie kieruje się innymi wartościami i ma inne priorytety. Różni ich też podejście do pracy, postawa i oczekiwania względem pracodawcy. Boomersi (w wieku 60-76 lat) to stara gwardia. Byli świadkami ogromnych zmian i zyskali umiejętność przystosowywania się do nich. Pokolenie X (w wieku 44-59 lat) uważa się za ostatnie z tych stawiających pracę na pierwszym miejscu. Są przyzwyczajeni do ciężkiej pracy i oczekują tej samej etyki pracy od innych. Milenialsi (pokolenie Y – w wieku 27-43 lat) stanowili częsty temat pokoleniowych żartów, ze względu na ich walkę o dodatkowe uprawnienia i wysiłki, aby pogodzić pracę z życiem rodzinnym. No i Zetki, obecnie poniżej 26 roku życia, które dopiero wchodzą na rynek pracy wraz ze swoim entuzjazmem dla nowych technologii i chęcią, aby zmieniać świat. Zaspokojenie wszystkich tych – często wzajemnie konkurencyjnych – potrzeb i interesów przy jednoczesnej konieczności stworzenia silnego zespołu nie jest łatwym zadaniem. Pracodawcy, którzy jednak poradzą sobie z tym wyzwaniem, otrzymają do zagospodarowania twórczą różnorodność talentów, umiejętności, doświadczeń i perspektyw.
Relacja mistrz-uczeń
Nie istnieje udana próba promowania różnorodności, jeśli nie towarzyszy jej umiejętna polityka włączania, czyli pełna otwartość na inny sposób myślenia, a jednocześnie gotowość do zrewidowania własnych przekonań. Aby zróżnicowane wiekowo środowisko pracy mogło być autentycznym atutem organizacji, muszą w niej działać skuteczne praktyki budowania międzypokoleniowych relacji. U ich podstaw leży m.in. zachęcanie do dzielenia się wiedzą. Co jednak ważne, przepływ wiedzy na osi mistrz-uczeń wcale nie musi oznaczać od starszego do młodszego. Są firmy, które z powodzeniem praktykują tzw. odwrócony mentoring, co ma miejsce, kiedy młodsi pracownicy wdrażają starszych np. w technologiczne zawiłości. Co więcej, jeśli – jak wynika z niektórych badań – Zetki rzeczywiście są gotowe pomagać starszym pracownikom w opanowaniu nowych technologii, ale, co ważne, jednocześnie oczekują, że będą się uczyć od koleżanek i kolegów z pracy, a nie dzięki pomocy Internetu, brzmi to jak wielka szansa na udaną międzypokoleniową współpracę. Tylko te oczekiwania, motywacje i potrzeby ludzi trzeba indywidualnie odkryć oraz nadać im w organizacji praktyczny sens.
Dobre praktyki
Czy pracodawcy potrafią tworzyć różnorodne i inkluzywne miejsca pracy? Najbardziej trafnej odpowiedzi na to pytanie mogą udzielić sami pracownicy, odwołując się do własnych doświadczeń. Jeśli przyjrzymy się wypowiedziom laureatów tegorocznej listy Najlepszych Miejsc Pracy™ w Polsce, to wygląda to naprawdę dobrze. 95 procent z nich zadeklarowało, że czują się równo traktowani bez względu na swój wiek. Niestety w firmach spoza listy nie jest już tak dobrze. Na tak samo postawione pytanie w najnowszym sondażu ogólnopolskim jedynie 57 procent nie odczuwało żadnej formy dyskryminacji ze względu na wiek. Podobnie kształtuje się rozkład odpowiedzi dotyczących równego traktowania pod kątem zajmowanego stanowiska. Podczas kiedy aż 92 procent pracowników wyróżnionych firm zadeklarowało, że czują się pełnoprawnymi członkami zespołu bez względu na piastowane stanowisko, to w przypadku średniej krajowej ten odsetek był aż o 33 punkty procentowe niższy i wyniósł 59 procent.
Czytaj także: Polacy a praca na swoim
Co zatem pracodawcy powinni zrobić, aby dogonić firmy z listy Najlepszych? Kluczem do takich wyników jest zmiana perspektywy: umiejętność traktowania każdego pracownika jako jednostki oraz docenianie wartości, jaką każda osoba wnosi do zespołu, niezależnie od jej wieku i doświadczenia. I oczywiście za tym muszą pójść konkretne praktyki i firmowe programy. Budowanie w organizacji kultury feedbacku z prawdziwego zdarzenia czy powoływanie społeczności ERGs (employee reources groups) to przykłady działań w dobrą stronę.
Model wzajemnego zaufania
Dla menedżerów zatrudniających wielopokoleniową kadrę umiejętna integracja wszystkich pokoleń jest niezbędna, zwłaszcza że na konkurencyjnym rynku różnorodność jest atutem firmy. Badania Great Place To Work® konsekwentnie potwierdzają, że zróżnicowane i włączające miejsca pracy charakteryzują się większą retencją pracowników, większym wzrostem przychodów i większą gotowością do innowacji. A różnorodność wiekowa stanowi ważną część tego równania. Aby stawić czoła przyszłym wyzwaniom, firmy będą potrzebowały zintegrowanego wysiłku wszystkich swoich pracowników. To dlatego misją Great Place To Work® jest promowanie kultury organizacyjnej For All™ będącej rozwinięciem modelu wzajemnego zaufania. To podejście krótko i precyzyjnie ujmuje, co jest kluczowym celem polityki różnorodności. Bezdyskusyjnym faktem jest to, że dzisiejsze miejsca pracy są o wiele bardziej zróżnicowane i globalnie połączone niż kiedykolwiek wcześniej. Biorąc pod uwagę złożoność współczesnego środowiska pracy, liderzy muszą wykorzystać inteligencję zbiorową, aby zmaksymalizować potencjał każdej osoby.
Czytaj także: Kompetencje przyszłości. Poznaj klucz do sukcesu w dynamicznym świecie zawodowym
Czy istnieje alternatywa do takiego podejścia? Promowanie jedynie pracowników o bardzo określonych, podobnych kompetencjach, w dłuższej perspektywie prowadzi firmę prosto na mieliznę myślenia grupowego i konformizmu. A tego rodzaju uniformizm kroczy w przeciwnym kierunku niż innowacyjność.
Opracowanie: Zespół redakcyjny Zielonej Linii.
Źródło:
Great Place To Work®
Zobacz podobne artykuły:
Rynek pracy – perspektywy na 2025 r. Jak w najbliższych miesiącach będzie wyglądał polski rynek pracy pod względem rekrutacji? Na to pytanie starają się odpowiedzieć twórcy raportu „Barometr ManpowerGroup Perspektyw Zatrudnienia”. Przedstawiamy wybrane dane z tej publikacji, które ilustrują nastroje polskich pracodawców.
Pozytywna i stabilna sytuacja na polskim rynku pracy Sytuacja na polskim rynku pracy wydaje się być stabilna i daje powody do optymizmu. Na co powinni zwracać uwagę pracodawcy, by było lepiej i poziom satysfakcji pracowników się zwiększał? Poniżej kilka sugestii.
Najlepsze Miejsca Pracy w 2024 r. 91% pracowników 25 Najlepszych Miejsc Pracy na świecie potwierdza, że kierownictwo ich firm przestrzega zasad etyki i uczciwości, 90% jest dumnych z tego, co robi i nie mniej, bo 91%, ma powody do dumy z miejsca, w którym pracuje. Te dane pokazują, jak pozytywne i silne mogą być relacje w dobrze funkcjonującej, stabilnej firmie. Great Place To Work promuje organizacje, które są w tych staraniach konsekwentne. W efekcie najlepsi, aby zachować miejsce na liście, muszą starać się być… jeszcze lepsi. Przedstawiamy wyniki konkursu Great Place To Work 2024.
Konto organizacji (firmy) na praca.gov.pl. Od czego zacząć? Praca.gov.pl to moduł umożliwiający osobom bezrobotnym elektroniczny kontakt z urzędami pracy. Ale nie tylko. Służy też organizacjom (firmom), które wysyłają oferty pracy, wnioskują o dokumenty legalizujące pracę dla cudzoziemców, wpisują się do Krajowego Rejestru Agencji Zatrudnienia (KRAZ) lub Rejestru Instytucji Szkoleniowych (RIS). Jeśli komunikację z urzędem ma prowadzić organizacja, należy zadbać o założenie dla niej konta. Jak to zrobić? Wyjaśniamy.
Pokolenie Z a rynek pracy Pokolenie Z (zet) to pokolenie urodzonych po 1995 roku. Są to pierwsi ludzie dorastający w scyfryzowanym społeczeństwie. Osoby z pokolenia Z od kilku lat wkraczają na rynek pracy. Na ich temat krąży wiele negatywnych opinii. Na szczęście są to najczęściej łatki i mity, które mają niewiele wspólnego z rzeczywistością. Jakimi pracownikami są osoby z pokolenia Z? Jakie wartości wnoszą na rynek pracy? Zapraszamy do lektury.
Praca a zdrowie psychiczne Zgodnie z definicją Światowej Organizacji Zdrowia, zdrowie psychiczne to „dobrostan, w którym jednostka uświadamia sobie własne możliwości, potrafi radzić sobie z normalnymi stresami życiowymi, może produktywnie pracować i jest w stanie wnieść wkład do swojej społeczności”. Na zdrowie psychiczne wpływa wszystko to, co wywołuje w nas emocje – życie prywatne, relacje z ludźmi, sytuacja ekonomiczna na świecie i wiele więcej. Wśród tych elementów, szczególnie ważna jest praca.
Usługi i instrumenty rynku pracy [INFOGRAFIKA] Zadaniem urzędów pracy jest wspieranie osób bezrobotnych w powrocie na rynek pracy. Służą temu usługi rynku pracy i instrumenty rynku pracy. Co się kryje pod tymi pojęciami? Odpowiedź znajduje się w poniższej infografice.
Zaangażowanie pracowników. Jak oceniają je Polacy? Zaangażowanie pracowników jest jednym z kluczowych elementów wpływających na kondycję firmy. Z badania Enpulse i Nais wynika, że większość z nas jest zaangażowana w wykonywanie swoich obowiązków służbowych. Jak pod tym względem wypadają Polacy na tle innych krajów Europy? Jakie inne wnioski wynikają z badania „Zaangażowanie i benefity 2024”? Odpowiedź poniżej.