Tata w pracy
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2017-09-11
Przepisy prawa pracy związane z opieką nad dzieckiem przysługują obojgu rodzicom, nie tylko matce. Sprawdź, z jakiego urlopu i kiedy możesz skorzystać!
Urlop okolicznościowy
Pierwsze dni wolne tata może dostać już po narodzinach dziecka. Z tytułu urodzenia się dziecka mężczyźnie przysługują dwa dni urlopu okolicznościowego. Za ten czas tata zachowuje prawo do wynagrodzenia, które obliczane jest identycznie jak za urlop wypoczynkowy.
Urlop ojcowski
Od siedmiu lat tacie na etacie przysługuje urlop ojcowski. Udziela się go w wymiarze dwóch tygodni, na pisemny wniosek pracownika, który powinien zostać złożony nie później niż siedem dni przed planowanym rozpoczęciem urlopu. W pierwszych latach nie należało zwlekać ze złożeniem wniosku, gdyż urlop ojcowski przysługiwał w okresie nie dłuższym niż do ukończenia przez dziecko 12. miesiąca życia. Nowelizacja wydłużyła możliwość wykorzystania urlopu do ukończenia przez potomka dwóch lat.
Urlop macierzyński
O ile urlop ojcowski przysługuje tylko tacie, to do urlopu macierzyńskiego – pomimo nazwy, ma prawo już oboje rodziców. Wymiar urlopu macierzyńskiego uzależniony jest od liczby dzieci urodzonych przy jednym porodzie i może wynosić od 20 do 37 tygodni. Pierwsze tygodnie przysługują wyłącznie matce. Po 14. tygodniu urlopu macierzyńskiego pracownica - matka może zrezygnować z pozostałej części urlopu na rzecz ojca – pracownika.
Urlop rodzicielski
Po urlopie macierzyńskim pracownik może skorzystać z urlopu rodzicielskiego w wymiarze 32 tygodni, w przypadku gdy urodziło mu się jedno dziecko i 34 tygodni, gdy urodziło mu się dwoje lub więcej dzieci. Na tym urlopie może przebywać ojciec równocześnie z matką, należy tylko pamiętać o tym, aby łącznie nie przekraczał on wspomnianej liczby tygodni. Wniosek o udzielenie urlopu rodzicielskiego należy złożyć w terminie 21 dni przed planowanym terminem jego rozpoczęcia.
Urlop wychowawczy
Ojcu, który spełnia określone warunki, przysługuje również prawo do urlopu wychowawczego. Jeśli zatem posiada on co najmniej sześciomiesięczny staż pracy, a dziecko nie ukończyło szóstego roku życia, może składać wniosek o urlop wychowawczy do pracodawcy. Wniosek musi złożyć co najmniej 21 dni przed planowanym urlopem. Dodatkowo, jeśli dochód na jednego członka rodziny miesięcznie nie przekracza 674 zł, rodzicowi przysługuje zasiłek rodzinny.
Maksymalny wymiar urlopu wychowawczego wynosi 36 miesięcy. Rodzicie mogą jednocześnie korzystać z urlopu wychowawczego przez cały okres urlopu, z tym, że łączny czas korzystania z niego nie może przekroczyć maksymalnego wymiaru urlopu wychowawczego, czyli jednocześnie mogą przebywać przez 18 miesięcy na urlopie wychowawczym.
Dni na opiekę
Pracownik – ojciec, który wychowuje co najmniej jedno dziecko do 14. roku życia ma prawo do dwóch dni lub 16 godzin zwolnienia od pracy w ciągu roku kalendarzowego. Wymiar ten nie ulega zwiększeniu w związku z posiadaniem większej liczby dzieci. O tym, w jakiej formie wykorzysta przysługujące wolne, w dniach czy godzinach, decyduje pracownik.
Prawo to przysługuje również w sytuacji, gdy matka nie jest zatrudniona i może sprawować opiekę. W sytuacji, gdy oboje rodzice są zatrudnieni, prawo do dwóch wolnych dni na opiekę ma jedno z nich. Niewykorzystane dni wolne na opiekę nie przechodzą na następny rok. Za czas sprawowania opieki pracownikowi przysługuje wynagrodzenie w wysokości wynagrodzenia przysługującego za czas urlopu wypoczynkowego.
Joanna Kuzub (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Źródło: Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15.05.1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy
Uwaga! Wszystkie treści i materiały zamieszczane na portalu zielonalinia.gov.pl,opracowywane przez grupę redakcyjną, mają charakter informacyjny. Redakcja portalu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były rzetelne i wiarygodne. Nie stanowią one wiążącej interpretacji przepisów prawnych.
Zobacz podobne artykuły:
Brak wynagrodzenia a rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia Czy niewypłacanie pracownikowi wynagrodzenia na czas może być powodem rozwiązania umowy przez pracownika bez wypowiedzenia? Na co zwrócić uwagę i jakie przepisy Kodeksu pracy mają w tym przypadku zastosowanie? Odpowiadamy.
Urlop na żądanie – wątpliwości Urlop na żądanie od samego początku sprawiał problemy z interpretacją przepisów zarówno pracownikom, jak i pracodawcom. Najczęściej kłopoty dotyczą rozumienia wymiaru urlopu na żądanie. Niektórzy myślą, że to dodatkowe dni wolne, liczone poza limitem 20 lub 26 dni urlopu wypoczynkowego. Inne nieporozumienie dotyczy sposobu udzielania urlopu na żądanie. Istnieje przekonanie, że wystarczy samo zgłoszenie chęci wzięcia takiego dnia wolnego do pracodawcy. Postaramy się rozwiać te wątpliwości.
Urlop wypoczynkowy a przedawnienie Zarówno pracownicy, jak i pracodawcy mają wiele wątpliwości dotyczących przepisów o urlopie wypoczynkowym, zawartych w Kodeksie pracy. Kilka z nich, dotyczących przedawnienia urlopu rozwiewa Marta Piernikowska, specjalista z Okręgowego Inspektoratu Pracy w Bydgoszczy. Zachęcamy do lektury części artykułu ekspertki.
Wypowiedzenie umowy pracownicy w ciąży Czy pracodawca może wypowiedzieć umowę o pracę pracownicy w ciąży? Zgodnie z przepisami, nie. Pracownica taka jest chroniona od pierwszego dnia ciąży. Są jednak sytuacje, w których może dojść do zakończenia pracy takiej pracownicy. Jakie to przypadki? Odpowiadamy.
Czy można podpisać umowę o pracę w trakcie zwolnienia lekarskiego? Zwolnienie lekarskie pracownika to szczególny czas, w którym np. pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę. Stanowi o tym art. 41 Kodeksu pracy. Co w sytuacji, gdy pracownik chce podpisać umowę o pracę w trakcie choroby? Czy ma do tego prawo? Odpowiadamy.
Zagubione świadectwo pracy Nie masz świadectwa pracy? Sprawdź, kto może Ci pomóc!
Kiedy pracodawca może zlecić pracownikowi wykonywanie dodatkowych obowiązków Pracodawca ma obowiązek zapoznania pracownika z zakresem jego obowiązków przed dopuszczeniem go do pracy. Czy pracodawca może zlecić pracownikowi inne zadania niż wynikające z zawartej umowy o pracę? Czy pracownik ma obowiązek je wykonać? Podpowiadamy.
Nie ze wszystkich uprawnień rodzicielskich skorzysta jednocześnie matka i ojciec Kodeks pracy przewiduje liczne uprawnienia związane z rodzicielstwem. Jednym z nich jest zakaz zatrudniania w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej oraz zakaz delegowania poza stałe miejsce pracy rodzica wychowującego dziecko do ukończenia przez nie 8. roku życia. Czy oboje rodzice mają prawo skorzystać z tego uprawnienia? Co w przypadku, gdy tylko jeden z nich jest zatrudniony? Podpowiadamy.
