Rozwiązanie umowy o pracę a wypłata wynagrodzenia
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2023-09-29
Jedną z kwestii spornych między pracodawcami a pracownikami jest wypłacenie wynagrodzenia po rozwiązaniu umowy o pracę. Czy powinno ono nastąpić z dniem rozwiązania umowy, czy w terminie wypłaty wynagrodzenia - ustalonym w danym zakładzie pracy? Przedstawiamy stanowisko Państwowej Inspekcji Pracy oraz ministra właściwego do spraw pracy.
W art. 85 Kodeksu pracy czytamy m.in., że wypłaty wynagrodzenia za pracę dokonuje się co najmniej raz w miesiącu, w stałym i ustalonym z góry terminie. Wynagrodzenie za pracę płatne raz w miesiącu wypłaca się z dołu, niezwłocznie po ustaleniu jego pełnej wysokości, nie później jednak niż w ciągu pierwszych 10 dni następnego miesiąca kalendarzowego.
Przepis ten, jak również żaden inny z Kodeksu pracy, nie reguluje kwestii terminu wypłacania wynagrodzenia po rozwiązaniu stosunku pracy. Mamy tu bowiem do czynienia z osobą, która nie jest już pracownikiem i nie obowiązuje jej zakładowy termin wypłat. Taka sytuacja powoduje, że często pojawiają się dwie różne opinie na ten temat.
Pierwsza: pracodawca może rozliczyć się z pracownikiem w terminie dla wypłaty wynagrodzenia za pracę, obowiązującym w zakładzie pracy.
Druga: wynagrodzenie powinno zostać wypłacone pracownikowi, którego stosunek pracy uległ rozwiązaniu, w ostatnim dniu zatrudnienia.
Czytaj także: Zakończyłeś stosunek pracy? Sprawdź, kiedy powinieneś otrzymać świadectwo pracy
Pierwsza z tych opinii wydaje się racjonalna i praktyczna, ze względu na to, że pracodawca standardowo sporządza listę płac dla pracowników i byłych pracowników świadczących pracę w danym miesiącu. Ponadto, nalicza wynagrodzenia, odprowadza należne składki na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy. Czy to właśnie do takiej opinii przychyla się Państwowa Inspekcja Pracy i minister właściwy do spraw pracy?
Kiedy wypłacić wynagrodzenie?
Zgodnie z wyjaśnieniami PIP, jako prawidłową należy przyjąć jednak zasadę, że wypłata wynagrodzenia za pracę i innych świadczeń związanych ze stosunkiem pracy powinna nastąpić najpóźniej w dniu, w którym dochodzi do rozwiązania umowy o pracę.
Zgodnie z wyjaśnieniami Państwowej Inspekcji Pracy: „z dniem zakończenia stosunku pracy dochodzi bowiem do zerwania więzi prawnej łączącej pracodawcę i pracownika. W dniu ustania stosunku pracy uprawniona do wynagrodzenia za pracę osoba nie jest już faktycznie pracownikiem i w związku z tym nie ma już zastosowania do niej obowiązujący w danym zakładzie pracy termin wypłacania wynagrodzenia. Co za tym idzie w dniu rozwiązania stosunku pracy wynagrodzenie staje się wymagalne i pracodawca powinien je pracownikowi wypłacić.”
Również Jolanta Fedak, minister pracy i polityki społecznej w latach 2007 - 2011, w odpowiedzi na interpelację poselską nr 17841 z dnia 16 września 2010 r., stanęła na takim samym stanowisku. W piśmie czytamy m.in.:
„Dzień, w którym dochodzi do ustania stosunku pracy, powinien być również, moim zdaniem, dniem wypłaty należnego pracownikowi wynagrodzenia za pracę. Ustanie zatrudnienia oznacza bowiem zerwanie dotychczasowej więzi prawnej między stronami stosunku pracy i zobowiązuje je do wzajemnego ˝rozliczeniu się˝ z obowiązków wynikających z zakończonej umowy. Podstawowym obowiązkiem pracodawcy, wynikającym z zatrudniania pracownika, jest wypłacanie mu wynagrodzenia za wykonywaną pracę. Ponieważ wynagrodzenie należy się pracownikowi, nie zaś byłemu pracownikowi, jestem zdania, że w przypadku ustania zatrudnienia wypłaty wynagrodzenia należy dokonać najpóźniej w dniu rozwiązania stosunku pracy. Wypłata wynagrodzenia w terminie późniejszym, już po ustaniu zatrudnienia, jest, moim zdaniem, możliwa jedynie w wyjątkowych przypadkach, gdy ustalenie wysokości wynagrodzenia należnego do dnia ustania zatrudnienia nie jest możliwe z przyczyn obiektywnych.”
Czytaj także: Roboty publiczne a limit umów o pracę na czas określony
W późniejszym terminie (określonym w przepisach zakładowych) mogą być zatem wypłacone jedynie niektóre składniki wynagrodzenia, naliczane po zamknięciu pewnych okresów na podstawie danych i informacji uzyskanych po ich zakończeniu.
Wypłata ekwiwalentu za urlop
W tym miejscu warto przytoczyć również fragment z wyroku Sądu Najwyższego z dnia 29 marca 2001 r., I PKN 336/00.
„Prawo pracownika do ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany w całości lub części urlop wypoczynkowy powstaje w dniu rozwiązania umowy o pracę - zdarzenia uniemożliwiającego realizację prawa do urlopu wypoczynkowego w naturze.”
Oznacza to, że w dniu rozwiązania stosunku pracy pracodawca powinien wypłacić pracownikowi również ekwiwalent za urlop (jeżeli taka sytuacja – niewykorzystany urlop - ma miejsce).
Szczegółowych informacji w tym zakresie udziela Państwowa Inspekcja Pracy.
Wojciech Napora (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Źródło:
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy.
Państwowa Inspekcja Pracy.
Zobacz podobne artykuły:
Nie ze wszystkich uprawnień rodzicielskich skorzysta jednocześnie matka i ojciec Kodeks pracy przewiduje liczne uprawnienia związane z rodzicielstwem. Jednym z nich jest zakaz zatrudniania w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej oraz zakaz delegowania poza stałe miejsce pracy rodzica wychowującego dziecko do ukończenia przez nie 8. roku życia. Czy oboje rodzice mają prawo skorzystać z tego uprawnienia? Co w przypadku, gdy tylko jeden z nich jest zatrudniony? Podpowiadamy.
Umowa o pracę tymczasową a uprawnienia pracownicze Czym jest umowa o pracę tymczasową i jakie są warunki zatrudnienia na jej podstawie? Odpowiedzi znajdziesz poniżej.
Zadaniowy czas pracy - zasady Zadaniowy czas pracy jest jednym z systemów czasu pracy. Na czym polega i kto może pracować w takim systemie? Podpowiadamy.
Równe traktowanie w zatrudnieniu Równe traktowanie pracowników jest podstawową zasadą prawa pracy. Kodeks pracy zakazuje wszelkiej dyskryminacji w zatrudnieniu. Podpowiadamy, jakie są przesłanki dyskryminacji oraz kiedy pracownik ma prawo ubiegać się o odszkodowanie.
Przerwy w pracy Od czego zależy długość i ilość przerw w pracy? Czy czas odpoczynku zawsze wlicza się do wymiaru czasu pracy? Kto może skorzystać z dodatkowej przerwy? Odpowiadamy.
Praca zdalna – czy pracodawca musi wyrazić na nią zgodę? O możliwość wykonywania pracy zdalnie musi zawnioskować pracownik oraz otrzymać zgodę pracodawcy. W jakich przypadkach pracodawca może nie wyrazić zgody i odrzucić wniosek pracownika? Sprawdź!
Urlop wypoczynkowy w okresie wypowiedzenia Urlop wypoczynkowy udzielany jest na wniosek pracownika, jednak nie zawsze pracodawca ma obowiązek taki wniosek uwzględnić. Wyjątkową sytuacją jest okres wypowiedzenia pracownika. Co stanowi Kodeks pracy? Podpowiadamy.
Rozwiązanie umowy o pracę – porozumienie stron Ustanie stosunku pracy następuje w drodze jego rozwiązania lub wygaśnięcia. Jednym z rodzajów rozwiązania umowy o pracę (ustania stosunku pracy) jest porozumienie stron. Co warto o nim wiedzieć? Czy można cofnąć zgodę na rozwiązanie umowy w taki sposób? Co z zasiłkiem dla bezrobotnych po rozwiązaniu umowy za porozumieniem stron? Odpowiadamy.