Назад

Prawo do urlopu tacierzyńskiego i ojcowskiego, gdy matka dziecka nie pracuje

Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2022-10-05

Urlop tacierzyński i ojcowski to uprawnienia rodzicielskie przysługujące pracującemu ojcu. Nie są to jednak tożsame terminy. Podpowiadamy, jakie są różnice pomiędzy tymi uprawnieniami oraz czy przysługują one ojcu dziecka, gdy matka nie pracuje.

Zarówno urlop tacierzyński, jak i urlop ojcowski przysługują osobie podlegającej ubezpieczeniu chorobowemu - nie ma znaczenia, czy podlega się mu obowiązkowo, czy dobrowolnie. Oznacza to, że z urlopu tacierzyńskiego i ojcowskiego może skorzystać nie tylko pracownik, lecz także zleceniobiorca oraz osoba prowadząca własną działalność gospodarczą. 

 

Urlop tacierzyński

Warto zaznaczyć, że termin „urlop tacierzyński” powstał jako odpowiednik „urlopu macierzyńskiego”. Wymiar tego urlopu zależy bowiem od tego, z jakiej części urlopu macierzyńskiego zrezygnuje matka dziecka na rzecz ojca.

Matka dziecka nie może zrzec się urlopu wcześniej niż 14 tygodni po porodzie. A więc 14 tygodni musi wykorzystać matka, a resztę może „oddać” ojcu. Gdyby matka zrezygnowała po tym czasie z pozostałej części przysługującego jej urlopu macierzyńskiego, wówczas tacierzyński będzie trwał:

  • 6 tygodni w przypadku urodzenia się jednego dziecka,
  • 17 tygodni w przypadku jednoczesnego urodzenia się dwojga dzieci,
  • 19 tygodni w przypadku jednoczesnego urodzenia się trojga dzieci,
  • 21 tygodni w przypadku jednoczesnego urodzenia się czworga dzieci,
  • 23 tygodnie w przypadku jednoczesnego urodzenia się pięciorga i więcej dzieci.

Urlop tacierzyński przysługuje osobie ubezpieczonej również w przypadku przysposobienia bądź przyjęcia dziecka na wychowanie jako rodzina zastępcza.

 

Prawo do urlopu tacierzyńskiego, gdy matka nie pracuje

Ponieważ urlop tacierzyński to nic innego jak niewykorzystana przez matkę część urlopu macierzyńskiego, oznacza to, że jeśli matka dziecka nie ma uprawnień do urlopu macierzyńskiego (na przykład jest bezrobotna), to ojciec dziecka, nawet jeśli pracuje, nie może ubiegać się o urlop tacierzyński.

 

Urlop ojcowski

Każdy ojciec może skorzystać z 2 tygodni urlopu ojcowskiego w ciągu 24 miesięcy od dnia narodzin dziecka. Po tym czasie urlop przepada. Pracodawca powinien pamiętać, że urlop ojcowski przysługuje również tym, którzy zdecydowali się na adopcję dziecka, które nie ukończyło 7. roku życia. W takiej sytuacji termin 24 miesięcy jest liczony od dnia wydania postanowienia adopcyjnego.

 

Prawo do urlopu ojcowskiego, gdy matka nie pracuje

Kodeks pracy nie uzależnia możliwości skorzystania z urlopu ojcowskiego od tego, czy matka dziecka pracuje, czy jest bezrobotna. Pracownik - ojciec może zatem wykorzystywać urlop ojcowski w okresie, kiedy matka dziecka przebywa na urlopie macierzyńskim czy wychowawczym, a także gdy matka dziecka nie pracuje zawodowo, czy też jest zarejestrowana jako osoba bezrobotna.

 

Szczegółowych informacji w zakresie prawa pracy udziela Państwowa Inspekcja Pracy.

 

Katarzyna Sędziak (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)

Źródło:

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy.


Uwaga! Wszystkie treści i materiały zamieszczane na portalu www.zielonalinia.gov.pl, opracowywane przez grupę redakcyjną, mają charakter informacyjny. Redakcja portalu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były rzetelne i wiarygodne. Nie stanowią one wiążącej interpretacji przepisów prawnych.

Zobacz podobne artykuły:

  • Czy pracodawca może powierzyć pracę w innym miejscu niż wskazane w umowie?
    Miejsce lub miejsca wykonywania pracy są wskazane w umowie o pracę. Czy pracodawca może powierzyć pracownikowi pracę w innej lokalizacji niż ta wskazana w umowie? Odpowiadamy.

  • Dokumentacja pracownicza a zlikwidowany zakład pracy
    Dokumenty potwierdzające zatrudnienie i okresy składkowe są bardzo ważne. Nie zawsze jednak o nich pamiętamy lub nawet zdarza nam się je zgubić. Co w sytuacji, gdy zakład pracy, w którym kiedyś pracowaliśmy został zlikwidowany, a my nie mamy świadectwa pracy lub zaświadczenia o okresach odprowadzanych składek. Gdzie szukać pomocy? Odpowiadamy.

  • Czy można podpisać umowę o pracę w trakcie zwolnienia lekarskiego?
    Zwolnienie lekarskie pracownika to szczególny czas, w którym np. pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę. Stanowi o tym art. 41 Kodeksu pracy. Co w sytuacji, gdy pracownik chce podpisać umowę o pracę w trakcie choroby? Czy ma do tego prawo? Odpowiadamy.

  • Zagubione świadectwo pracy
    Nie masz świadectwa pracy? Sprawdź, kto może Ci pomóc!

  • Kiedy pracodawca może zlecić pracownikowi wykonywanie dodatkowych obowiązków
    Pracodawca ma obowiązek zapoznania pracownika z zakresem jego obowiązków przed dopuszczeniem go do pracy. Czy pracodawca może zlecić pracownikowi inne zadania niż wynikające z zawartej umowy o pracę? Czy pracownik ma obowiązek je wykonać? Podpowiadamy.

  • Nie ze wszystkich uprawnień rodzicielskich skorzysta jednocześnie matka i ojciec
    Kodeks pracy przewiduje liczne uprawnienia związane z rodzicielstwem. Jednym z nich jest zakaz zatrudniania w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej oraz zakaz delegowania poza stałe miejsce pracy rodzica wychowującego dziecko do ukończenia przez nie 8. roku życia. Czy oboje rodzice mają prawo skorzystać z tego uprawnienia? Co w przypadku, gdy tylko jeden z nich jest zatrudniony? Podpowiadamy.

  • Umowa o pracę tymczasową a uprawnienia pracownicze
    Czym jest umowa o pracę tymczasową i jakie są warunki zatrudnienia na jej podstawie? Odpowiedzi znajdziesz poniżej.

  • Zadaniowy czas pracy - zasady
    Zadaniowy czas pracy jest jednym z systemów czasu pracy. Na czym polega i kto może pracować w takim systemie? Podpowiadamy.

  • Potrzebujesz dostępu do starszych informacji? Skorzystaj z naszego Archiwum wiadomości.

    Pokaż/ukryj panel komentarzy