Praca zdalna – co mówią przepisy?
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2021-04-09
Minął rok od kiedy ogłoszono w Polsce stan epidemii. W tym czasie praca zdalna stała się już bardzo powszechna. Jednak w polskim Kodeksie pracy jest ona wciąż nieuregulowana. W związku z tym warto przypomnieć, z jakiej podstawy prawnej wynikają prawa i obowiązki pracodawców oraz pracowników pracujących zdalnie.
W polskim Kodeksie pracy funkcjonuje definicja telepracownika, jednak postanowienia ustawy w tym zakresie nie zawsze mają zastosowanie w praktyce, biorąc pod uwagę przedłużający się stan epidemii.
Polecenie pracy zdalnej
Zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych pracodawca może polecić pracownikowi pracę zdalną w każdym momencie. Pracownik nie zawsze jednak ma możliwości organizacyjne lub techniczne do wykonywania pracy w domu. Wówczas pracodawca powinien wyposażyć pracownika w odpowiedni sprzęt niezbędny do wykonywania pracy, np. komputer czy telefon. Pracownik również może sam zawnioskować o pracę zdalną. Jednak to pracodawca podejmuje ostateczną decyzję, a pracownik musi podporządkować się decyzji pracodawcy.
Zgodnie z art. 3 ust. 8 ustawy szczególnej pracodawca może w każdym czasie cofnąć polecenie wykonywania pracy zdalnej. Najlepiej jednak poinformować pracownika o takiej możliwości już przy kierowaniu go na pracę zdalną.
Obowiązki pracodawcy
Pracodawca, zlecając części pracownikom pracę zdalną i jednocześnie odmawiając jej innym, powinien kierować się obiektywnymi przesłankami. Jeżeli pracownik uzna, że według niego doszło do dyskryminacji, to może skierować sprawę do rozstrzygnięcia przez sąd. Pracodawca w trakcie postępowania będzie musiał podać jasne powody, jakimi kierował się przy wprowadzeniu pracy zdalnej tylko dla wybranych pracowników.
Nie zostały określone w przepisach dodatkowe przywileje pracowników dotyczące ich wynagrodzenia, m.in. dopłata do zużycia prądu czy opłaty za korzystanie z Internetu. Praca zdalna jest wykonywana na tych samych warunkach o pracę i z tym samym wynagrodzeniem, co praca w siedzibie firmy. Wprowadzenie dodatkowych świadczeń w związku ze zdalnym wykonywaniem pracy nie jest obowiązkiem pracodawcy, a jedynie jego wolą. Takie przywileje powinny wynikać z wewnątrzzakładowych ustaleń. Jeżeli w firmie nie ma układu zbiorowego, regulaminu pracy czy wynagradzania, bo pracodawca nie ma obowiązku ich tworzenia, to kwestie ewentualnych ekwiwalentów, czy dodatków za czas pracy zdalnej przełożony ustala indywidualnie z pracownikiem.
Zaległy urlop wypoczynkowy
Mimo pandemii dalej obowiązuje przepis, że zaległe urlopy wypoczynkowe pracownicy powinni wykorzystać do końca września roku następnego, w którym nabyło się prawo do urlopu. Zatem niewykorzystany urlop wypoczynkowy należny za rok 2020 należy wykorzystać do końca września 2021 roku.
Obecnie obowiązujące przepisy wynikające z wyżej wymienionej ustawy dają pracodawcom możliwość wysyłania na zaległe urlopy pracowników nawet bez ich zgody. Pracodawca uprawniony jest także do pominięcia planów urlopowych ustalonych przez pracowników.
Szczegółowych informacji w tym zakresie udziela Państwowa Inspekcja Pracy.
Katarzyna Sędziak (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Źródło:
Ustawa z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych.
Państwowa Inspekcja pracy www.pip.gov.pl
Zobacz podobne artykuły:
Praca obywateli Ukrainy objętych ochroną czasową po 23 lutego 2022 r. Pracę cudzoziemców w Polsce legalizują zezwolenie na pracę i oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy. 24 lutego 2022 r. wprowadzono kolejną możliwość, dotyczącą obywateli Ukrainy, czyli powiadomienie o powierzeniu wykonywania pracy obywatelowi Ukrainy. Co warto wiedzieć o tej formie legalizacji pracy? Odpowiadamy.
Czy Polacy nadużywają zwolnień lekarskich? [BADANIE] Choroba pracownika, potwierdzona zwolnieniem lekarskim, powoduje niezdolność do pracy i tym samym nieobecność w zakładzie pracy. Jak pokazują wyniki badania „Lewe zwolnienia lekarskie”, wielu z nas niewłaściwie wykorzystuje tzw. L4. Okazuje się, że są tacy, którzy symulują chorobę, by uzyskać zwolnienie lekarskie i po prostu odpocząć. Co jeszcze jest powodem brania lewych zwolnień? Jakie mogą być konsekwencje symulowania choroby przez pracownika? Odpowiadamy i prezentujemy najważniejsze wyniki badania.
Stampila w paszporcie cudzoziemca – czym jest i do czego uprawnia? Po złożeniu kompletnego wniosku o pobyt w Polsce, cudzoziemiec otrzymuje od urzędu wojewódzkiego pieczątkę, tzw. stampilę. Co ona potwierdza i gdzie jej szukać? Dlaczego jest taka ważna, szczególnie dla potencjalnego pracodawcy?
Zaległe wynagrodzenie a status bezrobotnego Otrzymałeś zaległe wynagrodzenie lub premię? Sprawdź, czy ma to wpływ na status osoby bezrobotnej w urzędzie pracy!
Szkolenia z języka polskiego dla cudzoziemców zarejestrowanych w urzędzie pracy Ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy daje starostom możliwość finansowania szkoleń językowych dla cudzoziemców zarejestrowanych w urzędach pracy. Na jakich zasadach odbywa się organizacja takiego szkolenia? Wyjaśniamy.
Osoba bezrobotna a podjęcie pracy lub działalności gospodarczej Każda osoba bezrobotna, która zarejestruje się w urzędzie pracy ma zarówno prawa, jak i obowiązki wynikające z posiadanego statusu. Jednym z obowiązków jest zawiadomienie urzędu pracy o podjęciu pracy lub rozpoczęciu prowadzenia działalności gospodarczej. Kiedy należy to zrobić? Co warto wiedzieć? Odpowiadamy.
Pobyt krótkoterminowy cudzoziemca a praca w RP Podstawowa zasada dotycząca zatrudnienia cudzoziemców w Polsce brzmi: legalna praca to legalny pobyt oraz zezwolenie na pracę. O ile z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę obcokrajowiec może być zwolniony, o tyle dokument pobytowy, i to taki, który uprawnia go do pracy, musi mieć zawsze. Czy możliwe jest zatrudnienie cudzoziemca, przebywającego w Polsce w ramach pobytu krótkoterminowego? Odpowiadamy.
Przychody osoby bezrobotnej Osoba bezrobotna (zarejestrowana w urzędzie pracy) to m.in. taka, która nie jest zatrudniona i nie wykonuje innej pracy zarobkowej. Ponadto zdolna i gotowa do podjęcia pracy. Czy taka osoba może osiągać przychód z innego tytułu niż praca? Odpowiadamy.
