Jak weryfikować oferty pracy, aby nie paść ofiarą oszustwa?
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2025-10-24
Internet zrewolucjonizował rynek pracy, wystarczy kilka kliknięć, by przeszukać setki ofert pracy, wysłać aplikację i wziąć udział w rozmowie rekrutacyjnej. Niestety, ta wygoda niesie ze sobą również rosnące ryzyko oszustw. Fałszywe ogłoszenia o pracy stają się coraz bardziej powszechne, a ich autorzy są coraz lepiej przygotowani. Posługują się językiem, grafiką i strukturą, które do złudzenia przypominają prawdziwe oferty. Zdarza się, że podszywają się pod realnie istniejące firmy, wykorzystując ich logotypy, dane kontaktowe, a nawet prawdziwe nazwiska pracowników.
Najczęstszą cechą fałszywych ogłoszeń jest ich atrakcyjność. Wysokie wynagrodzenie, elastyczny czas pracy, brak wymaganego doświadczenia i możliwość pracy zdalnej bez nadzoru to elementy, które działają na wyobraźnię kandydatów. Szczególnie narażone są osoby młode, z niewielkim doświadczeniem, a także ci, którzy pilnie potrzebują szybkiego przypływu gotówki. Oszuści celowo tworzą ogłoszenia, które mają wzbudzać poczucie wyjątkowej okazji, a przez to zmniejszać czujność potencjalnych ofiar.
Wyłudzanie danych i pieniędzy
Jednym z głównych celów oszustw rekrutacyjnych jest zdobycie danych osobowych. Kandydaci przekonani o autentyczności oferty, przesyłają skany dowodów osobistych, numery PESEL, adresy, a czasem także dane bankowe. Takie informacje mogą być wykorzystane do kradzieży tożsamości, zaciągania kredytów, zakładania firm lub prowadzenia nielegalnej działalności gospodarczej na cudze nazwisko. Innym powszechnym mechanizmem jest żądanie drobnej opłaty w celu rejestracji, wysłania sprzętu lub innej usługi związanej z „zatrudnieniem”. Po przelaniu pieniędzy kontakt się urywa, a kandydat pozostaje bez pracy i bez środków.
Manipulacja i socjotechnika
Oszustwa rekrutacyjne rzadko są przypadkowe. Za większością z nich stoją osoby doskonale znające mechanizmy psychologiczne, jakie kierują ludźmi w stresujących sytuacjach. Presja czasu, pochlebstwa, deklaracje wyjątkowych umiejętności kandydata, wszystko to ma jeden cel: zdobyć zaufanie i przejąć kontrolę nad sytuacją. W niektórych przypadkach ofiary nie tylko tracą dane i pieniądze, ale stają się nieświadomymi uczestnikami przestępczego procederu.
Czytaj także: Gdzie szukać szkoleń?
Fałszywe formularze i złośliwe linki
Coraz częściej oszuści wykorzystują techniki tzw. phishingu. Kandydat otrzymuje wiadomość z linkiem do formularza rekrutacyjnego, który w rzeczywistości służy do zbierania poufnych danych lub instalowania szkodliwego oprogramowania. Zdarza się, że po kliknięciu linku na komputerze ofiary instalowane są programy szpiegujące, które przechwytują hasła, dane logowania do banku czy treść korespondencji. Tego typu działania trudno wykryć od razu, dlatego są wyjątkowo niebezpieczne.
Niewidzialni pracodawcy
Wielu fałszywych ogłoszeniodawców ukrywa się za ogólnymi nazwami, nie podaje danych rejestrowych firmy, ani żadnych konkretnych informacji, które można zweryfikować. Strony internetowe są często ubogie w treść, pozbawione regulaminów, polityki prywatności czy jakiegokolwiek kontaktu. Zdarza się też, że fałszywe firmy tworzą fałszywe profile w mediach społecznościowych, by sprawiać wrażenie profesjonalizmu. W rzeczywistości ich aktywność ogranicza się do kilku postów lub reklam sponsorowanych, które znikają równie szybko, jak się pojawiły.
Rynek pracy w czasach niepewności
Wzrost liczby oszustw rekrutacyjnych nie jest przypadkowy. Niepewność gospodarcza, rosnące koszty życia i popularność pracy zdalnej tworzą idealne warunki do działania dla przestępców. Gdy ludzie szukają pracy szybko i desperacko, są bardziej podatni na manipulację. W efekcie coraz trudniej odróżnić prawdziwą ofertę od fałszywej, a fałszywa nadzieja potrafi doprowadzić do bardzo realnych strat.
Czytaj także: Jakie umiejętności najczęściej wpisujemy w CV?
Jak uniknąć oszustwa?
Chociaż fałszywe ogłoszenia bywają coraz trudniejsze do rozpoznania, istnieje kilka sfer, na które powinniśmy zwrócić uwagę. Brak pełnych danych firmy, ogólnikowy opis stanowiska, wyjątkowo korzystne warunki finansowe przy minimalnych wymaganiach, presja czasu i żądania przesyłania dokumentów tożsamości już na początku procesu to elementy, które powinny skłonić do ostrożności. Szczególną uwagę warto zwracać na adresy e-mail i domeny stron internetowych. Profesjonalne firmy korzystają z firmowych domen, a kontakt odbywa się zazwyczaj przez oficjalne kanały. Warto sprawdzić, czy firma istnieje w rejestrach gospodarczych i czy jej dane pokrywają się z tymi podanymi w ogłoszeniu. Dobrym nawykiem jest również wpisanie nazwy firmy razem ze słowami „opinie” lub „oszustwo” w wyszukiwarkę. Doświadczenia innych użytkowników często pozwalają zawczasu wykryć zagrożenie. Rozsądek i dystans są dziś nie mniej ważne niż dobrze napisane CV.
Konieczność ostrożności
W nowej rzeczywistości nie wystarczy już ufać instynktowi. Trzeba być świadomym zagrożeń i traktować każdą ofertę z odpowiednią dozą rezerwy. Nawet jeżeli ogłoszenie wygląda wiarygodnie, lepiej dwa razy się zastanowić, niż raz zaufać niewłaściwej osobie. Rynek pracy online nie przestanie istnieć, ale z biegiem czasu stanie się jeszcze bardziej złożony i nieprzewidywalny. To oznacza, że ostrożność i krytyczne myślenie powinny stać się dziś podstawowymi narzędziami każdego, kto szuka zatrudnienia.
Katarzyna Tymińska (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Źródło:
Uwaga! Wszystkie treści i materiały zamieszczane na portalu zielonalinia.gov.pl,opracowywane przez grupę redakcyjną, mają charakter informacyjny. Redakcja portalu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były rzetelne i wiarygodne. Nie stanowią one wiążącej interpretacji przepisów prawnych.
Zobacz podobne artykuły:
Jak zatrudnić obywatela Ukrainy? Podstawowym dokumentem legalizującym pracę cudzoziemca jest zezwolenie na pracę typu A. Obywatel Ukrainy może być też zatrudniony na podstawie oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy lub powiadomienia.
Zgłaszanie oferty pracy do urzędu pracy Pracodawca, który poszukuje kandydatów do pracy może skorzystać z jednej z usług powiatowych urzędów pracy, jaką jest pośrednictwo pracy. Jak zgłosić ofertę pracy do urzędu? Pobierz nasz poradnik i dowiedz się więcej.
Potrzebujesz pracownika? Zgłoś ofertę pracy do urzędu Pracodawca, który poszukuje kandydatów do pracy może skorzystać z jednej z usług powiatowych urzędów pracy, jaką jest pośrednictwo pracy. Zgłasza on ofertę pracy, w której szczegółowo określa warunki stanowiskowe oraz preferencje kandydata. Ofertę kieruje do urzędu właściwego ze względu na swoją siedzibę lub miejsce wykonywania pracy albo do innego, wybranego przez siebie urzędu. Usługa ta jest bezpłatna.
Dostęp do europejskiego rynku pracy [WYWIAD] Od 2004 roku Polska jest członkiem Unii Europejskiej. W związku z tym polscy obywatele mogą swobodnie pracować w krajach członkowskich i kilku innych. Również pracodawcy z Polski mogą zatrudniać bez przeszkód obywateli UE. O wsparciu w szukaniu pracy i pracowników, sieci EURES oraz zmianach w europejskim rynku pracy po Brexicie i w czasie pandemii rozmawialiśmy z Martą Maternią, doradcą EURES w OHP Zielona Góra.
Sprzątanie, gotowanie, zakupy – co tak naprawdę robimy podczas pracy zdalnej? Praca zdalna to dla większości z nas duża oszczędność czasu oraz elastyczność godzinowa. Nie musimy wstawać tak wcześnie, nie stoimy w korkach, dojeżdżając do biura, mamy zdecydowanie więcej swobody. Ale czy podczas wykonywania obowiązków w domu zajmujemy się tylko pracą? Aż 82 proc. ankietowanych przyznaje, że zdarzyło im się wykonywać w domu inne czynności w czasie, który powinien być przeznaczony na pracę zawodową.
Wakacyjny rynek pracy: najwięcej ofert pracy na wschodzie Polski, najmniej na południu W trzecim kwartale 2020 roku największe możliwości znalezienia nowej pracy będą w Polsce wschodniej i południowo-zachodniej. Najsłabsze prognozy zatrudnienia wskazały przedsiębiorstwa na południu oraz w centrum Polski, co oznacza mniejszy popyt na pracowników i spadek liczby etatów. Dowiedz się więcej z analizy przygotowanej przez ManpowerGroup.
Centralna Baza Ofert Pracy (CBOP) Wojewódzkie, jak i powiatowe urzędy pracy, w ramach usług pośrednictwa, realizują wiele zadań na rzecz zarejestrowanych w nich osób bezrobotnych oraz osób poszukujących pracy. Zdecydowanie najważniejszym działaniem w tym zakresie jest korelacja z pracodawcami w celu pozyskiwania ofert pracy. Jedną z form upowszechniania takich ofert do publicznej wiadomości jest CBOP, czyli Centralna Baza Ofert Pracy.
Bezrobocie vs. zapotrzebowanie na pracowników w Polsce. Mapa polskiego rynku pracy Pod koniec lipca 2019 roku GUS opublikował raport, za I kwartał 2019 roku, mówiący o aktywności ekonomicznej ludności Polski.
