Przedsionek pracy, czyli praktyki i staże drogą do kariery
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2016-03-25
Jaką rolę odgrywają praktyki i staże w przyszłym życiu zawodowym? Czym się sugerować przy ich wyborze? Jak rekruterzy podchodzą do byłych praktykantów i stażystów? A wreszcie: czy warto korzystać z bezpłatnych praktyk? W ogniu zawodowych pytań, odpowiedzi udzieliła nam Patrycja Liniewicz, International Recruitment Director.
Czy warto korzystać z praktyk i staży jeszcze w trakcie nauki? Kiedy właściwie jest najlepszy czas na odbycie pierwszej praktyki?
Praktyki i staże warto rozpocząć jak najszybciej, głównie po to, aby zdobyć doświadczenie zawodowe oraz dowiedzieć się, jak operacyjnie wygląda praca w specjalizacji, którą wybraliśmy. Podczas praktyki mamy możliwość rozwijania kompetencji zawodowych związanych z miękkimi umiejętnościami i współpracą z innymi działami organizacji. Będąc częścią firmy, mamy możliwość zbudowania profesjonalnej sieci networkingowej, która w przyszłości usprawnia nam zdobycie zatrudnienia lub skuteczną współpracę i w ten sposób buduje naszą przewagę konkurencyjną na rynku pracy.
Jak udział w praktykach i stażach wpływa na dalszą karierę?
Przede wszystkim uczestnik praktyki lub stażu może pochwalić się doświadczeniem zawodowym, niezwykle ważnym dla każdego pracodawcy. Osobie, która miała możliwość zdobycia takiego doświadczenia znacznie łatwiej jest znaleźć zatrudnienie na wymarzonym stanowisku. Łatwiejsze jest również wdrożenie do organizacji i umiejętność odnalezienia się w kulturze pracy i współpracy. Podczas wielu sytuacji społecznych w środowisku zawodowym rozwijają się kompetencje emocjonalne. W szczególności na stanowiskach menedżerskich doświadczenie praktyczne wspomaga budowanie kariery, ponieważ kompetencje miękkie oraz networking odgrywają wielką rolę w menedżerskim rozwoju zawodowym. Będąc częścią organizacji mamy możliwość znalezienia osobistego mentora, praktycznego drogowskazu, który dzięki swojemu doświadczeniu wskaże nam drogę do sukcesu.
Czy praktyki i staże można w jakiś sposób skategoryzować? Podzielić np. na bardziej i mniej przydatne, o wyższej i niższej randze?
Każda praktyka jest bardzo cennym doświadczeniem. Powinniśmy jednak wybierać taką, która pozwoli nam na jak największe wykorzystanie wiedzy i możliwości kreowania własnych rozwiązań. W praktykach menedżerskich ważne jest, aby w miarę zdobywania doświadczenia móc zwiększać zakres odpowiedzialności i decyzyjności, uczestniczyć w projektach o szerszej skali. Wybierając praktykę warto zwrócić uwagę na to, aby była ona dla nas kolejnym etapem rozwojowym, kierującym nas do obranego celu zawodowego.
Czym się sugerować, wybierając rodzaj praktyki lub stażu?
Najlepiej wybierać praktykę, która oferowana jest w ramach większego programu praktyk zbudowanego przez dział HR. Dzięki temu mamy pewność, że jest ona zorganizowana w sposób przemyślany, a praktykant będzie posiadał opiekuna, pomoc merytoryczną oraz plan rozwoju. Wybierając praktykę lub staż warto zwrócić uwagę na zakres obowiązków, kulturę organizacyjną firmy, możliwości rozwoju zawodowego, branżę w której działa firma i jakie są szanse zawodowe w tej branży dla naszej specjalizacji. Z doświadczenia powiem, że specjaliści do spraw kontroli zarabiają więcej w branży FMCG, niż w innych branżach produkcyjnych. Jest również na nich większy popyt na rynku. Natomiast sprzedawcy zarabiają najwięcej w branży IT. Mając te kwestie na uwadze oraz świadomie budując swoją ścieżkę kariery, należy wybierać te firmy, które dadzą nam największy zwrot z naszej inwestycji czasu i pracy w przyszłości.
O jakich formalnościach należy pamiętać? Jakie przepisy regulują odbywanie praktyk i staży?
Należy pamiętać przede wszystkim, aby podpisać umowę o praktykę lub staż. Może to być umowa o praktykę absolwencką regulowana Ustawą o praktykach absolwenckich z dnia 17 lipca 2009 lub umowa-zlecenie regulowana przez Kodeks cywilny. Warto również po praktyce poprosić o referencje, które są ważnym dowodem naszych kompetencji, dla przyszłego pracodawcy.
Gdzie szukać ofert praktyk i staży?
Oferty praktyk i staży pojawiają się w biurach karier na uczelniach, na stronach pracodawców i na portalach z ogłoszeniami o pracę.
Poruszmy, ciągle kontrowersyjny, temat wynagrodzenia. Czy Pani zdaniem warto brać udział w bezpłatnych praktykach i stażach? Jeśli tak, to w jakich przypadkach?
Najważniejsze, abyśmy mieli pewność, że praktyka lub staż jest dobrej jakości i będzie dla nas stanowić element rozwojowy. Uważam, że na początku rozwoju zawodowego kwestie gratyfikacji finansowej powinny być kwestiami wtórnymi. Jeżeli podczas praktyki rozwiniemy wiele umiejętności, będziemy mogli pracować z ludźmi, którzy staną się naszym mentorem, nawiążemy profesjonalne znajomości, to moim zdaniem warto odbyć praktykę za darmo. Należy traktować praktykę jak szkolenie. A za szkolenie jesteśmy zwykle w stanie zapłacić konkretne sumy. Nie można więc narzekać na to, że nie otrzymujemy wynagrodzenia za praktykę, ponieważ otrzymujemy inne wartości, które podnoszą naszą wartość na rynku pracy i budują naszą przewagę konkurencyjną wśród pozostałych pracowników.
Czy udział w praktykach lub stażach może powiedzieć coś więcej kandydacie niż tylko to, jakie doświadczenie zawodowe zdobył? (Pytam o tajniki pracy rekrutera i o to, co można wyczytać między wierszami z CV).
Dla rekrutera i przyszłego pracodawcy jest to wskazówka, że potencjalny pracownik posiada takie cechy jak: nastawienie na rozwój, pracowitość oraz motywację pozafinansową. Te cechy są poszukiwane przez wszystkich pracodawców w każdej specjalizacji. Wiedzę można nadrobić, wysyłając pracownika na szkolenie. Natomiast chęć do pracy, umiejętność szybkiego uczenia się i zaangażowanie to cechy, które na wejściu świadczą o wysokim prawdopodobieństwie sukcesu.
Co mogłaby Pani podpowiedzieć osobom, które zamierzają pierwszy raz w życiu szukać praktyki lub stażu, w jaki sposób powinny rozmawiać z potencjalnym pracodawcą? Jaką postawę powinny reprezentować?
Z pewnością poszukiwane są cechy wymienione już wcześniej. Niezwykle cenna jest gotowość do pracy. Praktyka jest dla pracodawcy inwestycją czasu pracy swoich pracowników w młodego, niedoświadczonego praktykanta. Często tylko po to, aby móc wyszkolić nowych pracowników i dotrzeć do talentów wkraczających na rynek pracy, którym po okresie stażu zaproponuje zatrudnienie. Młode osoby powinny prowadzić dialog na zasadzie negocjacji sprzedażowych – dobrze sprecyzować wartości, jakie będzie miał pracodawca ze współpracy, ale też wiedzieć, czego za ten wkład oczekują – jaki rozwój, jakie wsparcie i jaką wiedzę.
Co, Pani zdaniem, decyduje o zatrudnieniu danej osoby, po ukończonym stażu lub praktyce? (Pomijając kwestie finansowe i oczywiście zdolność finansową do utworzenia stanowiska pracy danego pracodawcy).
Z pewnością o zatrudnieniu praktykanta decydują jego kompetencje społeczne, umiejętność pracy w danej kulturze organizacyjnej, umiejętność szybkiego uczenia się i wdrożenia do nowych ról, efektywność pracy i zaangażowanie. Jednakże przede wszystkim rezultat praktyki w postaci jakości wykonywanej pracy będzie decydował o dalszej promocji i uzyskaniu oferty pracy.
Patrycja Liniewicz - International Recruitment Director. Zarządza linią biznesową Rekrutacji Międzynarodowych w OTTO Work Force. Posiada 18-letnie doświadczenie w zakresie zarządzania zasobami ludzkimi, w tym 10-letnie na stanowisku HR Manager w branży finansowej, produkcyjnej oraz usługowej. Od 3 lat zarządza spółkami działającymi w sektorze HR. Absolwentka Zarządzania i Psychologii.
Rozmawiała Joanna Niemyjska (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)