Spółdzielcza umowa o pracę
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2021-05-07
Zgodnie z definicją spółdzielnia jest dobrowolnym zrzeszeniem nieograniczonej liczby osób, o zmiennym składzie osobowym i zmiennym funduszu udziałowym, które w interesie swoich członków prowadzi wspólną działalność gospodarczą na rzecz swoich członków i ich środowiska.
Spółdzielcza umowa o pracę to jeden z rodzajów stosunku pracy, którego szczególną cechą jest ścisłe powiązanie z członkostwem w danej spółdzielni. Składają się na nią dwa elementy - obowiązek spółdzielni zatrudnienia osoby będącej jej członkiem i wynikający z członkostwa obowiązek świadczenia pracy na rzecz spółdzielni.
Zawarcie spółdzielczej umowy o pracę
Spółdzielczą umowę o pracę regulują zarówno przepisy Kodeksu Pracy, jak i Prawa Spółdzielczego. Przez cały okres obowiązywania członkostwa w spółdzielni istnieje obowiązek pozostawania w stosunku pracy. Spółdzielcza umowa o pracę różni się od tradycyjnej umowy o pracę brakiem okresu próbnego. Wynagrodzenie pracownika oparte jest zarówno o wynagrodzenie ustalone w umowie, jak i o część nadwyżki bilansowej, rozdzielanej miedzy członków spółdzielni według statusu. Każdy z członków spółdzielni jest niejako współwłaścicielem przedsiębiorstwa, a więc ma udział w zyskach.
Rozwiązanie spółdzielczej umowy o pracę
Wraz z ustaniem członkostwa w spółdzielni wygasa spółdzielczy stosunek pracy. Rozwiązanie spółdzielczej umowy o pracę w trakcie trwania członkostwa jest niedopuszczalne (art. 186 § 2 prawa spółdzielczego). Oczywiście są od tego wyjątki. Rozwiązanie spółdzielczej umowy o pracę jest możliwe w sytuacjach wyraźnie określonych przez prawo spółdzielcze:
- w przypadku rozwiązania spółdzielczej umowy o pracę na mocy porozumienia stron przy jednoczesnym wystąpieniu członka ze spółdzielni;
- w przypadku zmniejszenia na podstawie uchwały rady nadzorczej spółdzielni stanu zatrudnienia podyktowanego gospodarczą koniecznością;
- w przypadku osiągnięcia przez członka wieku emerytalnego i prawa do emerytury (rozwiązanie umowy następuje z zachowaniem okresu wypowiedzenia zgodnie z kodeksem pracy);
- w sytuacji, gdy spółdzielnia dokonała wypowiedzenia zmieniającego, a członek odmówił przyjęcia nowych (mniej korzystnych od dotychczasowych) warunków pracy lub płacy;
- w sytuacjach uzasadniających zgodnie z kodeksem pracy (art. 53 kodeksu pracy) rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia bez winy pracownika, czyli:
- jeżeli niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby trwa dłużej niż 3 miesiące (gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy) lub dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące (gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową),
- w razie usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy z innych przyczyn niż wymienione powyżej, trwającej dłużej niż 1 miesiąc.
Dodatkowo spółdzielcza umowa o pracę zostaje rozwiązana w przypadku wykluczenia członka (art. 193 § 4). Wykluczenie członka, który był zatrudniony na podstawie spółdzielczej umowy o pracę, pociąga za sobą skutki, jakie przepisy prawa pracy wiążą z rozwiązaniem przez zakład pracy umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika.
Dodatkowe informacje
Spółdzielcza umowa o pracę nie jest jedyną formą zatrudnienia członka spółdzielni. Jeśli statut spółdzielni przewiduje taką możliwość oraz odpowiada to rodzajowi działalności spółdzielni, można stosować również umowy cywilnoprawne oraz tradycyjną umowę o pracę.
Katarzyna Sędziak (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Źródło:
Ustawa z dnia 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze.
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy.
Zobacz podobne artykuły:
![](/documents/20197/820941/Praca_pracownicy_zespol_wspolpraca_zielona_linia_miniatura.jpg/4844bd61-df7d-4dda-a9a4-cef05331790f?t=1720437867413)
5 sposobów, aby zauważono Cię w miejscu pracy [INFOGRFAIKA] Budowanie własnego wizerunku w pracy jest równie ważne, co posiadana wiedza i umiejętności zawodowe. Twoja reputacja, odpowiednie relacje z pracownikami i pracodawcą mogą okazać się pomocne w osiąganiu kolejnych szczebli kariery. Oto kilka sposobów na to, aby dać się zauważyć w miejscu pracy.
![](/documents/20197/820941/Praca_powierzenie_inne_miejsce_kodeks_pracy_miniatura.jpg/b79aa338-7816-41df-abe3-fa75831ee8e4?t=1719914953171)
Czy pracodawca może powierzyć pracę w innym miejscu niż wskazane w umowie? Miejsce lub miejsca wykonywania pracy są wskazane w umowie o pracę. Czy pracodawca może powierzyć pracownikowi pracę w innej lokalizacji niż ta wskazana w umowie? Odpowiadamy.
![](/documents/20197/820941/Praca_oferta_ogloszenie_internet_szukanie_bezpieczne_miniatura.jpg/b20a2220-699f-4c68-9531-8f9d72c7fd8b?t=1719914711025)
Jak bezpiecznie szukać ofert pracy w Internecie? Szukając pracy przez Internet warto zachować ostrożność, aby nie paść ofiarą oszustwa. Oto kilka wskazówek, które pomogą Ci uniknąć pułapek.
![](/documents/20197/820941/Ustawa_nowelizacja_pomoc_Ukraina_Polska_miniatura.jpg/3d32d329-db32-4f14-9882-2e2f27a4af5d?t=1719578692176)
Kolejna nowelizacja ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy. Lipiec 2024 r. 1 lipca 2024 r. weszła w życie nowelizacja ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. Wydłuża ona legalny pobyt obywateli Ukrainy w RP i wprowadza zmiany w powiadomieniu, które legalizuje ich pracę. Przedstawiamy najważniejsze zmiany dotyczące pobytu i pracy obywateli Ukrainy w RP.
![](/documents/20197/820941/Cudzoziemcy_praca_zezwolenie_inna_zielona_linia_miniatura.jpg/7347b150-3e19-4efa-b3b1-96cd6405681c?t=1718608559404)
Zezwolenie na pracę - powierzenie pracy o innym charakterze W zezwoleniu na pracę określa się m.in. stanowisko lub rodzaj pracy wykonywanej przez cudzoziemca. Powierzenie cudzoziemcowi pracy na innych warunkach lub na innym stanowisku niż określone w zezwoleniu uważa się za nielegalne. Jednak nie zawsze. Przepisy umożliwiają bowiem wykonywanie pracy o innym charakterze lub na innym stanowisku niż określone w zezwoleniu na pracę. W jakich okolicznościach? Odpowiadamy.
![](/documents/20197/820941/Nielegalna_praca_zatrudnienie_zielona_linia_miniatura.jpg/891c0492-ca37-4970-9f0b-037306ae1e04?t=1717746801915)
Nielegalne zatrudnienie lub nielegalna inna praca zarobkowa Pojęcie nielegalnej pracy najczęściej kojarzy się z zatrudnianiem cudzoziemców. Dotyczy ono jednak wszystkich pracowników. Co dokładnie oznacza? Odpowiadamy.
![](/documents/20197/820941/Cudzoziemcy_praca_zatrudnienie_oswiadczenie_dokument_miniatura.jpg/a4e80206-99f6-4844-98ef-c787d7783404?t=1717144682811)
Oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi - wpis i decyzja Oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi legalizuje pracę obcokrajowców z Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii i Ukrainy w Polsce. Gdzie się je uzyskuje? Czy wydawane jest w formie decyzji? Odpowiadamy.
![](/documents/20197/820941/Praca_zespolowa_grupa_sila_sukces_miniatura.jpg/fadd9e52-2993-40b5-b956-772a2a93b7d7?t=1716383777200)
Siła pracy zespołowej kluczem do sukcesu [INFOGRAFIKA] Praca zespołowa to nie tylko suma indywidualnych umiejętności i wysiłków, ale też synergia, która pozwala na osiąganie wyjątkowych rezultatów. Oto cztery przykłady związane z siłą pracy zespołowej.