Rozwiązanie umowy o pracę a wypłata wynagrodzenia
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2023-09-29
Jedną z kwestii spornych między pracodawcami a pracownikami jest wypłacenie wynagrodzenia po rozwiązaniu umowy o pracę. Czy powinno ono nastąpić z dniem rozwiązania umowy, czy w terminie wypłaty wynagrodzenia - ustalonym w danym zakładzie pracy? Przedstawiamy stanowisko Państwowej Inspekcji Pracy oraz ministra właściwego do spraw pracy.
W art. 85 Kodeksu pracy czytamy m.in., że wypłaty wynagrodzenia za pracę dokonuje się co najmniej raz w miesiącu, w stałym i ustalonym z góry terminie. Wynagrodzenie za pracę płatne raz w miesiącu wypłaca się z dołu, niezwłocznie po ustaleniu jego pełnej wysokości, nie później jednak niż w ciągu pierwszych 10 dni następnego miesiąca kalendarzowego.
Przepis ten, jak również żaden inny z Kodeksu pracy, nie reguluje kwestii terminu wypłacania wynagrodzenia po rozwiązaniu stosunku pracy. Mamy tu bowiem do czynienia z osobą, która nie jest już pracownikiem i nie obowiązuje jej zakładowy termin wypłat. Taka sytuacja powoduje, że często pojawiają się dwie różne opinie na ten temat.
Pierwsza: pracodawca może rozliczyć się z pracownikiem w terminie dla wypłaty wynagrodzenia za pracę, obowiązującym w zakładzie pracy.
Druga: wynagrodzenie powinno zostać wypłacone pracownikowi, którego stosunek pracy uległ rozwiązaniu, w ostatnim dniu zatrudnienia.
Czytaj także: Zakończyłeś stosunek pracy? Sprawdź, kiedy powinieneś otrzymać świadectwo pracy
Pierwsza z tych opinii wydaje się racjonalna i praktyczna, ze względu na to, że pracodawca standardowo sporządza listę płac dla pracowników i byłych pracowników świadczących pracę w danym miesiącu. Ponadto, nalicza wynagrodzenia, odprowadza należne składki na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy. Czy to właśnie do takiej opinii przychyla się Państwowa Inspekcja Pracy i minister właściwy do spraw pracy?
Kiedy wypłacić wynagrodzenie?
Zgodnie z wyjaśnieniami PIP, jako prawidłową należy przyjąć jednak zasadę, że wypłata wynagrodzenia za pracę i innych świadczeń związanych ze stosunkiem pracy powinna nastąpić najpóźniej w dniu, w którym dochodzi do rozwiązania umowy o pracę.
Zgodnie z wyjaśnieniami Państwowej Inspekcji Pracy: „z dniem zakończenia stosunku pracy dochodzi bowiem do zerwania więzi prawnej łączącej pracodawcę i pracownika. W dniu ustania stosunku pracy uprawniona do wynagrodzenia za pracę osoba nie jest już faktycznie pracownikiem i w związku z tym nie ma już zastosowania do niej obowiązujący w danym zakładzie pracy termin wypłacania wynagrodzenia. Co za tym idzie w dniu rozwiązania stosunku pracy wynagrodzenie staje się wymagalne i pracodawca powinien je pracownikowi wypłacić.”
Również Jolanta Fedak, minister pracy i polityki społecznej w latach 2007 - 2011, w odpowiedzi na interpelację poselską nr 17841 z dnia 16 września 2010 r., stanęła na takim samym stanowisku. W piśmie czytamy m.in.:
„Dzień, w którym dochodzi do ustania stosunku pracy, powinien być również, moim zdaniem, dniem wypłaty należnego pracownikowi wynagrodzenia za pracę. Ustanie zatrudnienia oznacza bowiem zerwanie dotychczasowej więzi prawnej między stronami stosunku pracy i zobowiązuje je do wzajemnego ˝rozliczeniu się˝ z obowiązków wynikających z zakończonej umowy. Podstawowym obowiązkiem pracodawcy, wynikającym z zatrudniania pracownika, jest wypłacanie mu wynagrodzenia za wykonywaną pracę. Ponieważ wynagrodzenie należy się pracownikowi, nie zaś byłemu pracownikowi, jestem zdania, że w przypadku ustania zatrudnienia wypłaty wynagrodzenia należy dokonać najpóźniej w dniu rozwiązania stosunku pracy. Wypłata wynagrodzenia w terminie późniejszym, już po ustaniu zatrudnienia, jest, moim zdaniem, możliwa jedynie w wyjątkowych przypadkach, gdy ustalenie wysokości wynagrodzenia należnego do dnia ustania zatrudnienia nie jest możliwe z przyczyn obiektywnych.”
Czytaj także: Roboty publiczne a limit umów o pracę na czas określony
W późniejszym terminie (określonym w przepisach zakładowych) mogą być zatem wypłacone jedynie niektóre składniki wynagrodzenia, naliczane po zamknięciu pewnych okresów na podstawie danych i informacji uzyskanych po ich zakończeniu.
Wypłata ekwiwalentu za urlop
W tym miejscu warto przytoczyć również fragment z wyroku Sądu Najwyższego z dnia 29 marca 2001 r., I PKN 336/00.
„Prawo pracownika do ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany w całości lub części urlop wypoczynkowy powstaje w dniu rozwiązania umowy o pracę - zdarzenia uniemożliwiającego realizację prawa do urlopu wypoczynkowego w naturze.”
Oznacza to, że w dniu rozwiązania stosunku pracy pracodawca powinien wypłacić pracownikowi również ekwiwalent za urlop (jeżeli taka sytuacja – niewykorzystany urlop - ma miejsce).
Szczegółowych informacji w tym zakresie udziela Państwowa Inspekcja Pracy.
Wojciech Napora (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Źródło:
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy.
Państwowa Inspekcja Pracy.
Zobacz podobne artykuły:
Trzy inne niż wynagrodzenie świadczenia ze stosunku pracy Przepisy prawa pracy (w szczególnych sytuacjach) przyznają pracownikom prawo do innych niż wynagrodzenie świadczeń z tytułu nawiązania stosunku pracy. Mowa tu o odprawie emerytalnej lub rentowej, odprawie pośmiertnej oraz odprawie ekonomicznej z tytułu zwolnienia z przyczyn niedotyczących pracowników. Co warto wiedzieć o tych świadczeniach? Odpowiadamy.
Pracownik na zwolnieniu lekarskim a informowanie pracodawcy Od wielu lat zwolnienia lekarskie wystawiane są elektronicznie i automatycznie trafiają do pracodawcy. Czy w takiej sytuacji pracownik powinien dodatkowo poinformować przełożonego o chorobie i nieobecności w pracy? Odpowiadamy.
Czym jest plan urlopów? Urlop wypoczynkowy jest prawem pracownika, a więc osoby świadczącej pracę na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania oraz spółdzielczej umowy o pracę. Aby czas wolny wszystkich zatrudnionych nadmiernie nie zaburzał funkcjonowania zakładu pracy, potrzebny jest plan. Już pod koniec jednego lub na początku kolejnego roku określa się w nim kto i kiedy skorzysta z przysługującego mu urlopu. Co warto wiedzieć o planie urlopowym?
Uzupełniający urlop macierzyński, czyli uprawnienia pracowników, którzy są rodzicami wcześniaków W Kodeksie pracy pojawił się nowy przepis, który zacznie obowiązywać od 19 marca 2025 r. Dzięki niemu rodzice hospitalizowanych dzieci urodzonych przedwcześnie oraz hospitalizowanych noworodków będą mogli skorzystać z uzupełniającego urlopu macierzyńskiego. W jakim wymiarze? Jakie warunki należy spełnić? Odpowiadamy.
Okresy wpływające na wymiar urlopu Urlop wypoczynkowy jest jednym z uprawnień pracownika, czyli osoby zatrudnionej na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę. Wymiar urlopu zależy od stażu pracy i wykształcenia pracownika. Jakie okresy wpływają na ilość (20 czy 26) wolnych dni? Odpowiadamy.
Rozwiązanie umowy za porozumieniem stron. Czy można cofnąć zgodę? Porozumienie stron jest jedną z form rozwiązania umowy o pracę. Jak wskazuje nazwa, to najmniej konfliktowy sposób zakończenia stosunku pracy. Wymaga jednak aprobaty obu stron umowy, a więc pracodawcy i pracownika. Czy wyrażoną zgodę na rozwiązanie umowy za porozumieniem stron można cofnąć? Odpowiadamy.
Urlop szkoleniowy, czyli sposób na pogodzenie pracy z nauką Raz uzyskane kwalifikacje zawodowe oraz zdobyte dzięki nim zatrudnienie nie zapewnią nam pracy do emerytury. W obecnych czasach musimy na bieżąco poszerzać swój zakres wiedzy, aby nie wypaść z rynku. Tylko jak pogodzić pracę z nauką? Rozwiązanie wskazuje Kodeks pracy.
Wypowiedzenie umowy pracownicy w ciąży Czy pracodawca może wypowiedzieć umowę o pracę pracownicy w ciąży? Zgodnie z przepisami, nie. Pracownica taka jest chroniona od pierwszego dnia ciąży. Są jednak sytuacje, w których może dojść do zakończenia pracy takiej pracownicy. Jakie to przypadki? Odpowiadamy.
