Powrót do pracy po urlopie macierzyńskim
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2022-06-10
Przepisy polskiego prawa pracy zapewniają kobietom nie tylko ochronę zatrudnienia w okresie ciąży, ale również gwarantują możliwość powrotu do pracy po zakończeniu urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego. Jakie warunki muszą być spełnione oraz na co mogą liczyć mamy wracające do pracy? Odpowiadamy.
Powrót do pracy po rocznej przerwie związanej z opieką nad dzieckiem nie jest łatwy, zarówno dla pracownicy, jak i dla pracodawcy. Kobiecie ciężko jest się na nowo wdrożyć w obowiązki służbowe. Pracodawca natomiast często musi przeorganizować pracę w firmę, aby nie naruszać przepisów Kodeksu pracy.
Czytaj także: Urlop macierzyński – wymiar i zasady udzielania
Ochrona stanowiska pracy
W artykule 183(2) Kodeksu pracy czytamy:
„Pracodawca dopuszcza pracownika po zakończeniu urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego oraz urlopu ojcowskiego do pracy na dotychczasowym stanowisku, a jeżeli nie jest to możliwe, na stanowisku równorzędnym z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu lub na innym stanowisku odpowiadającym jego kwalifikacjom zawodowym, za wynagrodzeniem za pracę, jakie otrzymywałby, gdyby nie korzystał z urlopu”.
W praktyce często powrót na wcześniej zajmowane stanowisko jest utrudniony, jeśli pracodawca na to miejsce zatrudnił inną osobę na zastępstwo. Co prawda, pracodawca nie ma obowiązku przedłużania umowy pracownikowi zastępującemu, ale może po prostu chcieć go zachować w firmie. Sprawia to, że w efekcie powracająca do firmy pracownica po urlopie macierzyńskim nie zawsze może liczyć na dotychczasowe stanowisko. Nie oznacza to jednak, że pracodawca ma tu dowolność, bo póki istnieje stanowisko pracy, które pracownica zajmowała przed pójściem na urlop macierzyński, to pracodawca musi to stanowisko jej oddać. Jeśli ze względów organizacyjnych pracodawca takich możliwości nie ma, to powinien on zapewnić stanowisko równorzędne z tym, które pracownica zajmowała przed przejściem na urlop lub odpowiadające jej kwalifikacjom zawodowym.
Czytaj także: Umowa na zastępstwo
Obowiązek nie tylko pracodawcy
Przepisy zobowiązują pracodawcę do umożliwienia pracownikowi powrotu do pracy po urlopie macierzyńskim, a nie do bezwarunkowego dalszego zatrudniania go po zakończeniu tego urlopu. Co do zasady, po zakończeniu urlopu macierzyńskiego pracownik nie korzysta już z ochrony stosunku pracy, a więc pracodawca może wypowiedzieć umowę o pracę lub zmienić warunki zatrudnienia na zasadach ogólnych określonych przepisami prawa pracy. Wypowiedzenie powinno być jednak uzasadnione i nie może nosić znamion dyskryminacji.
Pracownik po zakończeniu urlopu macierzyńskiego ma obowiązek podjęcia pracy na dotychczasowym stanowisku pracy lub na stanowisku alternatywnym, tj. wskazanym przez pracodawcę, o ile jest ono równorzędne lub odpowiada kwalifikacjom zawodowym tego pracownika. Odmowa podjęcia zaproponowanej pracy może zostać zakwalifikowana jako ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych uzasadniając rozwiązanie z pracownikiem umowy o pracę bez wypowiedzenia.
Czytaj także: Kobieta pracująca, czyli uprawnienia pracujących mam
Katarzyna Sędziak (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Źródło:
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy.
Uwaga! Wszystkie treści i materiały zamieszczane na portalu zielonalinia.gov.pl,opracowywane przez grupę redakcyjną, mają charakter informacyjny. Redakcja portalu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były rzetelne i wiarygodne. Nie stanowią one wiążącej interpretacji przepisów prawnych.
Zobacz podobne artykuły:
Upał a praca. Co czytamy w przepisach? „Uff - jak gorąco!”. Wysokie temperatury w okresie letnim mogą być bardzo uciążliwe dla pracowników, zwłaszcza tych pracujących na zewnątrz. Dlatego przepisy prawa pracy (BHP) nakładają na pracodawców pewne obowiązki, które mają poprawić komfort pracy w czasie upałów. Jakie? O co powinni zadbać pracodawcy, gdy słupek rtęci przekracza dopuszczalne normy bezpieczeństwa i higieny pracy?
Termin wypłaty wynagrodzenia za pracę – w trakcie zatrudnienia i po zakończonej umowie Wynagrodzenie za pracę (w ramach stosunku pracy) jest świadczeniem podlegającym szczególnej ochronie. Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy, pracownik nie może się go zrzec, a pracodawca jest zobowiązany do zatrudnienia za wynagrodzeniem. Kiedy powinna być wypłacana pensja? Co z terminem wypłaty, gdy kończy się umowa? Odpowiadamy.
Brak wynagrodzenia a rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia Czy niewypłacanie pracownikowi wynagrodzenia na czas może być powodem rozwiązania umowy przez pracownika bez wypowiedzenia? Na co zwrócić uwagę i jakie przepisy Kodeksu pracy mają w tym przypadku zastosowanie? Odpowiadamy.
Okres wypowiedzenia. Czy wlicza się do stażu pracy? Czy można go skrócić? Wypowiadając umowę o pracę na czas określony lub nieokreślony należy pamiętać, że po złożeniu wypowiedzenia obowiązuje jeszcze okres wypowiedzenia, który jest uzależniony od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy. Czy wlicza się on do stażu pracy? Czy przepisy przewidują możliwość skrócenia okresu wypowiedzenia? Odpowiadamy.
Trzy inne niż wynagrodzenie świadczenia ze stosunku pracy Przepisy prawa pracy (w szczególnych sytuacjach) przyznają pracownikom prawo do innych niż wynagrodzenie świadczeń z tytułu nawiązania stosunku pracy. Mowa tu o odprawie emerytalnej lub rentowej, odprawie pośmiertnej oraz odprawie ekonomicznej z tytułu zwolnienia z przyczyn niedotyczących pracowników. Co warto wiedzieć o tych świadczeniach? Odpowiadamy.
Pracownik na zwolnieniu lekarskim a informowanie pracodawcy Od wielu lat zwolnienia lekarskie wystawiane są elektronicznie i automatycznie trafiają do pracodawcy. Czy w takiej sytuacji pracownik powinien dodatkowo poinformować przełożonego o chorobie i nieobecności w pracy? Odpowiadamy.
Czym jest plan urlopów? Urlop wypoczynkowy jest prawem pracownika, a więc osoby świadczącej pracę na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania oraz spółdzielczej umowy o pracę. Aby czas wolny wszystkich zatrudnionych nadmiernie nie zaburzał funkcjonowania zakładu pracy, potrzebny jest plan. Już pod koniec jednego lub na początku kolejnego roku określa się w nim kto i kiedy skorzysta z przysługującego mu urlopu. Co warto wiedzieć o planie urlopowym?
Uzupełniający urlop macierzyński, czyli uprawnienia pracowników, którzy są rodzicami wcześniaków W Kodeksie pracy pojawił się nowy przepis, który zacznie obowiązywać od 19 marca 2025 r. Dzięki niemu rodzice hospitalizowanych dzieci urodzonych przedwcześnie oraz hospitalizowanych noworodków będą mogli skorzystać z uzupełniającego urlopu macierzyńskiego. W jakim wymiarze? Jakie warunki należy spełnić? Odpowiadamy.
