Dodatkowe obowiązki pracownika
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2021-10-11
Pracownik zobowiązany jest do wykonywania zadań mieszczących się w zakresie jego obowiązków, z którymi pracodawca powinien go zapoznać. Istnieją jednak sytuacje, w których pracodawca może powierzyć pracownikowi inne zadania, niż te, wynikające z zawartej umowy o pracę.
Art. 29 Kodeksu pracy określa elementy i tryb zawarcia umowy o pracę. Wynika z niego, że zakres obowiązków pracownika nie może wykraczać poza określony w umowie rodzaj pracy. Pracownik zobowiązuje się do wykonywania określonej pracy, a nie do wykonywania każdej pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami i uprawnieniami.
Zakres obowiązków pracownika
Zakres obowiązków pracownika może zostać określony w umowie o pracę lub w odrębnym dokumencie, który zawiera szczegóły dotyczące obowiązków wynikających z rodzaju pracy określonej w umowie o pracę. Oznacza to, że pracodawca jest uprawniony do wydawania poleceń tylko w granicach określonych rodzajem umówionej pracy.
Obowiązki wykraczające poza umowę o pracę
Pracodawca może nakazać pracownikowi wykonywanie zadań, których nie ma w umowie, ale pod pewnymi warunkami.
Zgodnie z art. 42 § 4 Kodeksu pracy, „wypowiedzenie dotychczasowych warunków pracy lub płacy nie jest wymagane w razie powierzenia pracownikowi, w przypadkach uzasadnionych potrzebami pracodawcy, innej pracy niż określona w umowie o pracę na okres nieprzekraczający 3 miesięcy w roku kalendarzowym, jeżeli nie powoduje to obniżenia wynagrodzenia i odpowiada kwalifikacjom pracownika”.
Do czasowego rozszerzenia czy zmiany zakresu obowiązków pracownika dochodzi najczęściej w przypadku reorganizacji w zakładzie pracy lub konieczności zastąpienia innego pracownika.
Polecenia pracodawcy, które wykraczają poza umówiony zakres obowiązków, mogą wyjątkowo dotyczyć innej pracy także w przypadku powierzenia pracownikowi innej odpowiedniej pracy w czasie przestoju (art. 81 § 3 Kodeksu pracy).
Zdarza się, że w umowie o pracę czy w dokumencie dotyczącym zakresu obowiązków, zawiera się zapis „wykonywanie innych poleceń pracodawcy”. Nie oznacza to jednak, że pracodawca może wydawać polecenia, które nie mieszczą się w wynikającym z umowy o pracę rodzaju pracy. Pracodawca może zlecić pracownikowi inne czynności niż wynikające z zakresu obowiązków, ale muszą one pozostawać w związku z rodzajem pracy, na którą strony się umówiły.
Odmowa wykonania polecenia
Pracownik ma prawo odmówić wykonania poleceń, które nie dotyczą pracy, do której zobowiązał się pracownik lub polecenia te są sprzeczne z przepisami prawa lub zasadami życia społecznego. Odmowa wykonania polecenia, które nie mieści się w określonym w umowie rodzaju pracy, nie może być podstawą wyciągania wobec pracownika konsekwencji.
Z kolei nieuzasadniona odmowa wykonania polecenia służbowego stanowi naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych i może stanowić podstawę wypowiedzenia pracownikowi umowy o pracę. W przypadku, gdy odmowa wykonania polecenia zostanie zakwalifikowana jako ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych, może nastąpić natychmiastowe rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika.
Informacji w zakresie prawa pracy udziela Państwowa Inspekcja Pracy.
Katarzyna Sędziak (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Źródło:
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy.
Zobacz podobne artykuły:
Nie ze wszystkich uprawnień rodzicielskich skorzysta jednocześnie matka i ojciec Kodeks pracy przewiduje liczne uprawnienia związane z rodzicielstwem. Jednym z nich jest zakaz zatrudniania w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej oraz zakaz delegowania poza stałe miejsce pracy rodzica wychowującego dziecko do ukończenia przez nie 8. roku życia. Czy oboje rodzice mają prawo skorzystać z tego uprawnienia? Co w przypadku, gdy tylko jeden z nich jest zatrudniony? Podpowiadamy.
Umowa o pracę tymczasową a uprawnienia pracownicze Czym jest umowa o pracę tymczasową i jakie są warunki zatrudnienia na jej podstawie? Odpowiedzi znajdziesz poniżej.
Zadaniowy czas pracy - zasady Zadaniowy czas pracy jest jednym z systemów czasu pracy. Na czym polega i kto może pracować w takim systemie? Podpowiadamy.
Równe traktowanie w zatrudnieniu Równe traktowanie pracowników jest podstawową zasadą prawa pracy. Kodeks pracy zakazuje wszelkiej dyskryminacji w zatrudnieniu. Podpowiadamy, jakie są przesłanki dyskryminacji oraz kiedy pracownik ma prawo ubiegać się o odszkodowanie.
Przerwy w pracy Od czego zależy długość i ilość przerw w pracy? Czy czas odpoczynku zawsze wlicza się do wymiaru czasu pracy? Kto może skorzystać z dodatkowej przerwy? Odpowiadamy.
Praca zdalna – czy pracodawca musi wyrazić na nią zgodę? O możliwość wykonywania pracy zdalnie musi zawnioskować pracownik oraz otrzymać zgodę pracodawcy. W jakich przypadkach pracodawca może nie wyrazić zgody i odrzucić wniosek pracownika? Sprawdź!
Urlop wypoczynkowy w okresie wypowiedzenia Urlop wypoczynkowy udzielany jest na wniosek pracownika, jednak nie zawsze pracodawca ma obowiązek taki wniosek uwzględnić. Wyjątkową sytuacją jest okres wypowiedzenia pracownika. Co stanowi Kodeks pracy? Podpowiadamy.
Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem jest jednym ze sposobów na doprowadzenie do ustania stosunku pracy, czyli pożegnania się z pracownikiem lub pracodawcą. O czym należy pamiętać składając wypowiedzenie? Jaki ma ono wpływ na zasiłek dla bezrobotnych? Odpowiadamy.
Rynek pracy na co dzień
-
Rewolucja AI a rynek pracy
06.03.2024 -
O depresji w Dniu Walki z Depresją
23.02.2024