Powrót

Zasiłek macierzyński dla przedsiębiorcy

Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2024-01-10

Sprawdź, jakie warunki muszą spełniać osoby prowadzące działalność gospodarczą, aby otrzymać zasiłek macierzyński i w jakiej wysokości jest on przyznawany.

Zasady przyznawania zasiłku macierzyńskiego dla osób prowadzących działalność są takie same jak w przypadku innych form zatrudnienia. Zgodnie z przepisami świadczenie to przysługuje osobom, które odprowadzają składkę chorobową i w okresie objętym ubezpieczeniem urodzi im się lub przyjmą na wychowanie dziecko w wieku do 7. roku życia, a w przypadku dziecka, które ma odroczony obowiązek szkolny - do 14. roku życia.

Okres pobierania zasiłku

Zasiłek macierzyński dla przedsiębiorcy przyznawany jest na taki sam okres jak dla osób pracujących na podstawie umów. Wypłacany jest przez:

  • 41 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie,
  • 43 tygodnie – w przypadku urodzenia dwóch lub więcej dzieci przy jednym porodzie,
  • 38 tygodni – w przypadku gdy:
  • rodzina zastępcza (niezawodowa) przyjmie na wychowanie dziecko do lat 7 (lub do 10 lat, jeśli dziecko ma odroczony obowiązek szkolny),
  • osoba ubezpieczona przyjmie na wychowanie dziecko do lat 14 i złoży wniosek o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka.

Ze wskazanego wymiaru urlopu rodzicielskiego każdemu z rodziców dziecka przysługuje wyłączne prawo do 9 tygodni urlopu rodzicielskiego. Tego prawa nie można przenieść na drugiego z rodziców. Skorzystanie z urlopu rodzicielskiego w wymiarze co najmniej 9 tygodni oznacza wykorzystanie przez rodzica dziecka urlopu z wymienionej wyżej puli urlopu.

Oznacza to, że rodzice mogą się dzielić wymiarem zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego (odpowiednio np. 32, 34 tygodnie), a pozostałe dodatkowe 9 tygodni urlopu może wykorzystać tylko jedno z ubezpieczonych rodziców.

Dodatkowo ojciec dziecka ma prawo do 14 dni urlopu ojcowskiego, który powinien wykorzystać do czasu ukończenia przez dziecko 12. miesiąca życia, albo do upływu 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego przysposobienie dziecka i nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 14. roku życia.

Zasady naliczania zasiłku

Za podstawę wymiaru zasiłku przyjmuje się przeciętny miesięczny przychód, od którego opłacana była składka na ubezpieczenie chorobowe za okres 12 miesięcy kalendarzowych, poprzedzających powstanie uprawnień do świadczenia, a gdy uprawnienia te powstały przed upływem tego okresu, za pełne kalendarzowe miesiące ubezpieczenia, po odliczeniu kwoty odpowiadającej 13,71 proc. podstawy wymiaru składek na to ubezpieczenie.

To przedsiębiorca deklaruje, od jakiej podstawy chce opłacać składkę na ubezpieczenie chorobowe. Minimalna podstawa może wynosić 60 proc. przeciętnego wynagrodzenia, a maksymalna 250 proc. przeciętnego wynagrodzenia obowiązującego na dany rok. W sytuacji, gdy okres opłacania składek jest krótszy niż 12 miesięcy, pod uwagę brana jest średnia podstawa w tym krótszym okresie, co oznacza, że jeśli przedsiębiorca przystąpi do ubezpieczenia chorobowego, z zadeklarowaną najwyższą podstawą, na miesiąc przed narodzinami dziecka, podstawą wyliczenia zasiłku macierzyńskiego będzie tylko ten jeden miesiąc.

Składka chorobowa stanowi 2,45 proc. deklarowanej podstawy.

Wysokość zasiłku macierzyńskiego

Jeżeli złożysz wniosek o zasiłek macierzyński za okres urlopu macierzyńskiego lub urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze (tzw. długi wniosek) do 21 dni po porodzie albo przyjęciu dziecka na wychowanie, zasiłek będzie wynosił 81,5 proc. podstawy wymiaru zasiłku.

Długi wniosek o zasiłek macierzyński nie może dotyczyć 9 tygodni urlopu rodzicielskiego dla drugiego z rodziców. Za tą część urlopu zasiłek zawsze wynosi 70 proc. podstawy wymiaru zasiłku.

Jeżeli nie wykorzystasz ani jednego dnia zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego w wysokości 81,5 proc. w pierwszym roku życia dziecka (na podstawie długiego wniosku), będzie Ci przysługiwać jednorazowe wyrównanie zasiłku do 100 proc. podstawy wymiaru zasiłku. Jednorazowe wyrównanie będzie wypłacane na wniosek uprawnionego rodzica. W takiej sytuacji zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego wyniesie 70 proc. podstawy wymiaru zasiłku.

Pamiętaj!

Aby uzyskać świadczenie, należy złożyć do właściwego oddziału ZUS dokumenty, na podstawie których organ wydaje decyzję. Wypłata zasiłku rozpoczyna się nie później niż w ciągu 30 dni od stwierdzenia przez ZUS uprawnień do zasiłku. Sam fakt złożenia dokumentów bowiem nie oznacza, że przedsiębiorca otrzyma zasiłek. Zakładowi przysługuje prawo do wszczęcia postępowania wyjaśniającego, które wydłuża czas oczekiwania na wypłatę.

W kwestii zasiłku macierzyńskiego dla przedsiębiorcy należy kontaktować się z ZUS.

Opracowanie: Zespół redakcyjny Zielonej Linii


Uwaga! Wszystkie treści i materiały zamieszczane na portalu www.zielonalinia.gov.pl, opracowywane przez grupę redakcyjną, mają charakter informacyjny. Redakcja portalu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były rzetelne i wiarygodne. Nie stanowią one wiążącej interpretacji przepisów prawnych.