Informacje zgodne ze stanem prawnym na dzień: 2023-09-26

Obywatele państwa należącego do EOG lub Szwajcarii i członkowie ich rodzin mogą przebywać na terytorium Polski przez okres do trzech miesięcy bez potrzeby uzyskiwania jakichkolwiek zezwoleń czy rejestracji.

Warto wiedzieć

Obywatelem UE jest cudzoziemiec, będący obywatelem innego państwa członkowskiego UE/EOG lub Szwajcarii.
Za członka rodziny obywatela UE należy rozumieć cudzoziemca, będącego lub niebędącego obywatelem UE:

• małżonka obywatela UE,
• bezpośredniego zstępnego obywatela UE lub jego małżonka, w wieku do 21 lat lub pozostającego na utrzymaniu obywatela UE lub jego małżonka,
• bezpośredniego wstępnego obywatela UE lub jego małżonka, pozostającego na utrzymaniu obywatela UE lub jego małżonka – który dołącza lub przebywa z obywatelem UE,
• bezpośredniego wstępnego małoletniego obywatela UE, sprawującego faktyczną opiekę nad tym małoletnim obywatelem UE i na którego utrzymaniu ten małoletni obywatel UE pozostaje.

Obywatele UE i członkowie ich rodzin, niebędący obywatelami UE mogą przebywać w Polsce przez okres do 3 miesięcy bez konieczności spełniania jakichkolwiek warunków pobytu, innych niż posiadanie ważnego dokumentu podróży. Obywatel UE może posiadać inny ważny dokument potwierdzający jego tożsamość i obywatelstwo.

Obywatel UE, który wjechał na to terytorium w celu poszukiwania pracy może przebywać w Polsce bez konieczności spełniania warunków pobytu przez okres nie dłuższy niż 6 miesięcy, chyba że po upływie tego okresu wykaże, że aktywnie kontynuuje poszukiwanie pracy i ma rzeczywiste szanse na zatrudnienie. W tym okresie jest obowiązany posiadać ważny dokument podróży albo inny ważny dokument potwierdzający jego tożsamość i obywatelstwo.

Jeżeli pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej trwa przez okres dłuższy niż 3 miesiące, obywatel UE oraz członek jego rodziny posiadający obywatelstwo UE zobowiązani są zarejestrować swój pobyt, a członek rodziny niebędący obywatelem UE jest obowiązany uzyskać kartę pobytową.
Obowiązek zarejestrowania pobytu nie dotyczy obywatela UE posiadającego prawo pobytu w celu poszukiwania pracy, o którym wyżej mowa.

Warto wiedzieć

Obowiązek zarejestrowania pobytu obywatela UE nie jest tożsamy z obowiązkiem meldunkowym na terytorium Polski. Organem właściwym do zarejestrowania pobytu obywatela UE jest wojewoda właściwy ze względu na miejsce jego pobytu. Natomiast organem właściwym w sprawach obowiązku meldunkowego jest właściwy organ gminy (wójt, burmistrz, prezydent miasta).

W celu zarejestrowania pobytu obywatela UE (w tym członków jego rodziny będących również obywatelami UE) oraz uzyskania zaświadczenia o zarejestrowaniu pobytu wymagane jest, aby obywatel UE spełniał warunki prawa pobytu powyżej 3 miesięcy.

Obywatelowi UE przysługuje prawo pobytu przez okres dłuższy niż 3 miesiące, w przypadku gdy spełnia jeden z następujących warunków:

• jest pracownikiem lub osobą pracującą na własny rachunek na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
• posiada wystarczające środki finansowe do utrzymania siebie i członków rodziny na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tak aby nie stanowić obciążenia dla pomocy społecznej, oraz posiada odpowiednie ubezpieczenie zdrowotne;
• studiuje lub odbywa szkolenie zawodowe w Rzeczypospolitej Polskiej oraz posiada wystarczające środki finansowe do utrzymania siebie i członków rodziny na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tak aby nie stanowić obciążenia dla pomocy społecznej oraz posiada odpowiednie ubezpieczenie zdrowotne,
• jest małżonkiem obywatela polskiego.

Wniosek powinien zostać złożony osobiście, najpóźniej następnego dnia po upływie trzech miesięcy od momentu wjazdu na terytorium Polski. Do wniosku należy dołączyć dokumenty lub pisemne oświadczenia potwierdzające spełnianie warunków pobytu. Do wglądu zaś okazuje się ważny dokument podróży lub inny dokument poświadczający tożsamość i obywatelstwo.

Zarówno zarejestrowanie pobytu, jak i wydanie dokumentu potwierdzającego rejestrację następuje po 30 dniach. Zaświadczenie może odebrać sam wnioskodawca lub ustanowiony przez niego pełnomocnik.

Obywatel państwa należącego do EOG lub Szwajcarii lub członkowie ich rodzin, którzy nie zarejestrowali swojego pobytu na terytorium Polski, podlegają karze grzywny.

Prawo stałego pobytu

Po upływie 5 lat nieprzerwanego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podczas którego spełniał co najmniej jedną z przesłanek prawa pobytu obywatel UE nabywa prawo stałego pobytu.

Członek rodziny niebędący obywatelem UE nabywa prawo stałego pobytu po upływie 5 lat nieprzerwanego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z obywatelem UE, podczas którego spełniał co najmniej jedną z przesłanek prawa pobytu.
 

Obywatel UE lub członek rodziny niebędący obywatelem UE będący małżonkiem obywatela Rzeczypospolitej Polskiej nabywa prawo stałego pobytu po upływie 3 lat nieprzerwanego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podczas którego spełniał co najmniej jedną z przesłanek prawa pobytu.

Pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się za nieprzerwany, w przypadku gdy przerwy w nim nie przekroczyły łącznie 6 miesięcy w roku. Pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nie przerywa opuszczenie tego terytorium na okres dłuższy niż 6 miesięcy z powodu:

• odbycia obowiązkowej służby wojskowej albo
• ważnej sytuacji osobistej, w szczególności ciąży, porodu, choroby, studiów, szkolenia zawodowego, oddelegowania, która wymaga pobytu poza tym terytorium, pod warunkiem że okres ten jest nie dłuższy niż 12 kolejnych miesięcy.

Obywatelowi UE, który nabył prawo stałego pobytu zgodnie z warunkami określonymi w niniejszym rozdziale, wydaje się dokument potwierdzający prawo stałego pobytu.

Członek rodziny niebędący obywatelem UE, który nabył prawo stałego pobytu zgodnie z warunkami określonymi w niniejszym rozdziale, jest obowiązany uzyskać kartę stałego pobytu.

Wniosek o wydanie dokumentu potwierdzającego prawo stałego pobytu lub karty stałego pobytu  powinien zostać złożony osobiście, na specjalnym formularzu do wojewody właściwego ze względu na miejsce pobytu. Do wniosku należy dołączyć aktualne fotografie.
Uchylanie się od obowiązku uzyskania dokumentu potwierdzającego prawo stałego pobytu oraz karty stałego pobytu grozi grzywną.

Źródło: https://www.gov.pl/web/udsc/obywatele-ue-oraz-eogszwajcarii-i-czlonkowie-ich-rodzin

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin (Dz. U. z 2023 r. poz. 547)

Legalizacja pobytu obywateli EOG lub Szwajcarii I ICH RODZIN

Aktualizacja: Urząd ds. Cudzoziemców, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji